نام پژوهشگر: جلال الدین نمینی
جلال الدین نمینی مجتبی مقصودی
این پژوهش بدنبال ارائه تصویری روشن از عملکرداسلام گرایان در ترکیه و سیاست خاورمیانه ای آنها بویژه لایه های زیرین این سیاست می باشد. مطالب این پژوهش عمدتا با استفاده از منابع دست اول (به زبان ترکی استانبولی) تهیه و طی آن ابتدا از زاویه تئوریک به موضوع پرداخته شده است. در بعد نظری به تئوری عمق استراتژیک احمد داوداوغلو، استاد روابط بین الملل دانشگاه بی کنت استانبول و وزیر خارجه دولت ترکیه تاکید شده و چگونگی بهره برداری اسلام گرایان ترکیه از این تئوری در صحنه عمل مطرح مورد بحث قرار گرفته است. در این رابطه تاکید نظریه فوق بر ریشه های تاریخی ترکیه در خاورمیانه و ضرورت بهره برداری از آن در سیاست خارجی حائز اهمیت می باشد. سپس موضوع از بعد تاریخی بررسی شده و روند پر افت و خیز سیاست خاورمیانه ای امپراطوری عثمانی و وارث آن جمهوری ترکیه مورد بحث قرار گرقته است. در نهایت رویکرد اسلام گرایان ترکیه نسبت به خاورمیانه با تمرکز بر دوره زمانی 2002 الی 2010 میلادی تبیین گردیده است. در این دوره در ترکیه، اسلام گرایان به رهبری رجب طیب اردوغان در قالب حزب عدالت و توسعه در قدرت بودند فلذا دیپلماسی فعال این حزب در خاورمیانه بویژه در دو جهت تعدیل روابط با اسرائیل و توسعه مناسبات با کشورهای عربی خاورمیانه مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. همچنین به دیدگاه های این حزب در رابطه با بحران های خاورمیانه مبنی بر تلقی فرصت از آنها و لزوم برخورد فعال و موثر با این بحران ها پرداخته شده است. در نهایت تلاش شده است ماهیت این سیاست مورد کنکاش قرار گیرد.