نام پژوهشگر: فاطمه ایزدی یزدان آبادی
فاطمه ایزدی یزدان آبادی آرش امیدی
هدف اصلی این تحقیق، مطالعه تجربی یافتههای بالینی و آزمایشگاهی در بزهای تغذیهشده با علوفه خشک شده ارزن دمروباهی بود. شش رأس بز نر بومی به ظاهر سالم با سن تقریبی 6-4 ماه در این تحقیق مورد استفاده قرار گرفتند. ارزن دمروباهی در سه مرحله رویشی، گلدهی و تولید دانه برداشت و سپس در معرض هوا خشک و برای استفاده در آزمایش به دور از نور خورشید انبار شد. دوره آزمایش، 70 روز بود. علوفه و آب به صورت آزاد در اختیار بزها قرار داشت. در روز صفر آزمایش (پایان دوره عادتپذیری، روز 14) و سپس به فاصله هر هفته یکبارتا پایان آزمایش (روز 70) نمونههای خون از سیاهرگ وداج گرفته شد. پارامترهای بیوشیمیایی خون شامل هماتوکریت، هموگلوبین، گاماگلوتامیلترانسفراز، آلانینآمینوترانسفراز، آسپارتاتآمینوترانسفراز، آلکالین فسفاتاز، نیتروژن اوره خون، کراتینین، گلوکز، بیلیروبینتام و کونژوگه، آلبومین، پروتئینتام، سدیم، پتاسیم، منیزیم و فسفر اندازهگیری شدند. همچنین در طی آزمایش علائم حیاتی هر 7 روز یکبار ثبت گردید. آنالیز آماری دادهها با روش آنالیز دادههای تکراردار (repeated measurement anova) و استفاده از نرمافزار spss نسخه 16 انجام شد. در مراحل اولیه آزمایش، افزایش معنیداری در دمای رکتال، ضربان قلب و تنفس وجود داشت. سه رأس از بزها نشانههای بالینی مسمومیت شامل کاهش وزن، ادم صورت، پرخونی مخاطات، آبریزش بینی، ترشح اشک، اسهال، کاهش اشتها و اندکی زردی در مخاط چشم را نشان دادند. غلظت سرمی آسپارتاتآمینوترانسفراز، آلکالین فسفاتاز، آلانینآمینوترانسفراز، و غلظتهای سرمی سدیم، منیزیم، پتاسیم، فسفر، آلبومین، پروتئینتام، کراتینین، گلوکز، هموگلوبین و درصد هماتوکریت افزایش معنیداری (در سطح 5 درصد) به لحاظ آماری داشتند. غلظت نیتروژن اوره خون در طی آزمایش به طور معنیداری کاهش یافت. بیلیروبینکونژوگه سرم در روز 35 آزمایش افزایش معنیداری به لحاظ آماری نشان داد. اما هیچ افزایش معنیداری در غلظت سرمی گاماگلوتامیلترانسفراز و بیلیروبینتام در طی آزمایش مشاهده نگردید. نتایج حاصله از تحقیق حاضر نشان داد که تغذیه با ارزن دمروباهی پس از 4 هفته میتواند علائم نارسائی کبدی و کلیوی در بزهای مورد مطالعه ایجاد کند. کلمات کلیدی: ارزن دمروباهی ، علائم بالینی، پارامترهای بیوشیمیایی، بز.