نام پژوهشگر: مریم گلی گنجی
مریم گلی گنجی محمدرضا پورمجیدیان
این تحقیق با هدف بررسی برخی مشخصات رویشی و رویشگاهی توده های جنگل کاری شده خالص و آمیخته توسکا ییلاقی و افرا پلت بعد از گذشت 23 سال از کاشت آن ها در پارسل 26 از سری 3 گرو- طرح جنگلداری بابلرود انجام شد. مساحت کل سه توده جنگل کاری شده، 45 هکتار برآورد گردید که مساحت هر توده 15 هکتار بوده است. تعداد 19 قطعه نمونه20×10 متر در هر یک از توده ها با روش نمونه گیری تصادفی منظم و با شبکه آماربرداری 100 × 75 متر برداشت شد. فاکتورهای کمی و کیفی توده در هر قطعه نمونه و نوع و درصد پوشش علفی و زادآوری درختی و درختچه ای موجود در میکروپلات های هر قطعه نمونه اندازه گیری گردید. سپس برای تعیین مشخصه های فیزیکی و شیمیایی خاک در هر کدام از توده ها، نمونه-برداری از عمق های 10-0 و 20-10 سانتی متری خاک انجام شد. آنالیز آماری کلیه داده های میدانی با استفاده از نرم افزار spss 16 و excel و بررسی تنوع زیستی با استفاده از نرم افزار past انجام شد. نتایج نشان داد که توسکا ییلاقی خالص بیشترین میزان قطر، ارتفاع، سطح مقطع، حجم، طول تنه، ارتفاع هرس طبیعی و درصد پوشش علفی را نسبت به توده خالص افرا پلت دارا می باشد. همچنین توده افرا پلت خالص بیشترین مقدار درصد زنده مانی، تعداد پایه در پلات، ضریب قدکشیدگی و ارتفاع تاج را نسبت به توده توسکا ییلاقی خالص دارا می باشد. بین توده های خالص توسکا ییلاقی و توسکا ییلاقی در توده آمیخته در مشخصه های کمی قطر، ارتفاع، سطح مقطع، حجم، طول تنه و زنده مانی تفاوت معنی داری وجود دارد بطوریکه توده خالص وضعیت بهتری نسبت به توسکا در توده آمیخته دارا می باشد. همچنین در توده افرا پلت خالص ارتفاع درخت، ارتفاع تاج، ضریب قدکشیدگی و درصد تاج پوشش بیشتر از مقدار مشخصه های افراپلت در توده آمیخته می باشد. بررسی تنوع زیستی بین توده های مورد بررسی نشان داد که شاخص تنوع سیمپسون و شانون- وینر در توده آمیخته بیشترین مقدار را دارا می باشند. حداکثر غنای منهنیک در توده افرا پلت می باشد. همچنین حداکثر یکنواختی هیل به توده افرا پلت و یکنواختی برگر-پارکر به توده آمیخته اختصاص دارد. بررسی مشخصات فیزیکی و شیمیایی خاک در بین توده های مورد بررسی نشان داد که در عمق 10-0 سانتی متر، درصد کربن، مواد آلی و درصد رس تفاوت معنی داری بین توده ها نشان داد. بررسی مشخصات خاک در عمق 20-0 و 20-10 سانتی متری تفاوت معنی داری بین توده ها نشان نداد. بر پایه این تحقیق می توان اظهار کرد که توسکا ییلاقی بصورت خالص و آمیخته بعنوان درخت مناسب در برنامه احیاء جنگل های مخروبه و کم بازده و حتی زراعت چوب در رویشگاه های مشابه، مناسب برای حاصلخیزی خاک و حفظ تنوع زیستی قابل استفاده است.