در این تحقیق، از 25086 رکورد وزن بدن در سن هشت هفتگی مرغان بومی خراسان رضوی، متعلق به 25086 جوجه (نتاج 432 پدر و 2937 مادر) که طی چهار نسل بین سال های 1385 تا 1388 توسط مرکز اصلاح نژاد مرغ بومی خراسان رضوی جمع آوری شده بود، استفاده گردید. میانگین و انحراف معیار وزن هشت هفتگی جوجه ها 1089/97 ± 648/564 گرم بود. تحلیل اثر سازه های محیطی بر صفت مزبور، توسط یک مدل مختلط خطی (در برگیرنده اثرات ثابت نسل، هچ داخل نسل، جنس، اثر متقابل بین نسل و جنس، اثر متقابل بین هچ داخل نسل و جنس، متغیر همراه خطی وزن یک روزگی داخل جنس) انجام شد. به منظور بررسی اثرات تصادفی پدر و مادر، سه مدل آماری برازش داده شد. با توجه به مقدار شاخص aic که برای مدل های 1، 2 و 3 به ترتیب 0/290343، 4/288638 و 9/288095 به دست آمد، مدل 3 با کمترین مقدار aic و کمترین واریانس خطا بهترین مدل تعیین شد. کلیه اثرات گنجانده شده در مدل به لحاظ آماری معنی دار (0001/0p<) بود. ضریب تابعیت وزن هشت هفتگی از وزن تولد برای جوجه های نر 1920/4 و برای ماده ها 2008/3 گرم بود که به لحاظ آماری بین دو جنس تفاوت معنی داری (01/0p<) وجود داشت. تحلیل ژنتیکی صفت مزبور توسط مدل حیوانی اجرا شد. وراثت پذیری کلی (مجموع دو جمعیت نر و ماده) وزن بدن در سن هشت هفتگی 3263/0 بود و حال آنکه در دو جنس نر و ماده به ترتیب (02/0se=) 3578/0 و (02/0se=) 3060/0 برآورد شد. بر اساس آزمون تی استیودنت، وراثت پذیری وزن هشت هفتگی در دو جنس، از یکدیگر تفاوت معنی دار آماری نداشتند. واریانس ژنتیکی افزایشی مستقیم و مادری به ترتیب 48/2042 و 92/933 و کواریانس بین آنها 47/936- بود. تغییرات میانگین ارزش اصلاحی مستقیم و مادری طی چهار نسل و دو جنس، به لحاظ آماری معنی دار نبود. کلمات کلیدی: ارزش اصلاحی، وزن بدن، مرغان بومی، وراثت پذیری