نام پژوهشگر: علیرضا روستایی

ژنوساید فرهنگی در نظام حقوق بین الملل معاصر
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم انسانی 1390
  علیرضا روستایی   ستار عزیزی

بسیاری از متخصصین ژنوساید بر این امر تاکید داشته اند که ژنوساید عمدتاً و شاید هم اصولاً معادل کشتار فیزیکی است. و به هر حال، گروه دیگر - از جمله رافائل لمکین، واضع اولیه اصطلاح ژنوساید، و اکثر تدوین کنندگان پیش نویس کنوانسیون سازمان ملل متحد راجع به منع ژنوساید- قتل عام و کشتار فیزیکی را تنها یکی از انواع طرح های ژنوسایدی می دانند. این گروه بر نابودی گروه به عنوان یک واحد اجتماعی – فرهنگی که ضرورتاً و عمدتاً به معنی محو فیزیکی اعضای آن گروه نیست تاکید دارند. این سوال که آیا اشکال دیگری غیر از کشتار فیزیکی می تواند ژنوساید محسوب شودیا نه، مستقیماً ما را به یکی از مباحث دیرینه در عرصه مطالعات و حقوق ژنوساید یعنی ژنوساید فرهنگی می کشاند. ژنوساید فرهنگی عملی است فاحش و وحشیگرانه، اما در حال حاضر در محدوده ی کنوانسیون ژنوساید نیست. با این حال، این سئوال مطرح است که آیا استراتژی های نابودی اجتماعی و فرهنگی که فاقد کشتار سیستماتیک یا حداقلِ حملات فیریکی گسترده هستند، بایستی ژنوساید محسوب شوند یا نه؟ در سراسر این تحقیق مشخص شده است که اقدامات فیزیکی و بیولوژیکی تنها راه نابودی یک گروه نیستند، در حالی که نابودی یک گروه بطور کلی یا جزئی یک هدف است، نابودی ویژگی های فرهنگی یک جمعیت می تواند به عنوان یک ابزار باشد. یک گروه ممکن است بدون اینکه اعضای آن کشته شوند محو گردد، و این از طریق نابودی زبان و اماکن و اشیای مذهبی ، ایجاد محدودیت در عمل به آداب و رسوم، آزار و اذیت روحانیون مذهبی و روشنفکران آن گروه، و به طور خلاصه، از طریق ناپدید کردن میراث فرهنگی آنان اتفاق می افتد. این اقلیت ها و مردمان بومی و طرفداران آنها در مراکز و محیط های فعالیت خود هستند که به بازشناسی و اعاده ی مفهوم ژنوساید فرهنگی تاکید دارند. ما دیگر نباید چشم به روی فقدان حمایت در برابر ژنوساید فرهنگی در حقوق بین الملل ببندیم. نمونه های روشنی از ارتکاب ژنوساید فرهنگی در سرتاسر تاریخ معاصر وجود دارد و نادیده گرفتن آنها در واقع انکار حمایت از حقوق بشر بنیادین نسبت به کسانی است که به آن حمایت نیاز دارند.