امروزه کلیه سیستم های ماهواره ای ناوبری جهانی را تحت نام ‎‎gnss‎ می شناسند. یونسفر منبع مهمی از خطا برای سیگنال های سیستم های ماهواره ای ناوبری جهانی است. الکترون های آزاد در این میان نقش مهمی بر عهده دارند. بدین صورت که وجود الکترون ها باعث به وجود آمدن خطا در اندازه گیری فاصله در تعیین موقعیت می شود. پارامتر ‎tecبیانگر میزان الکترون های آزاد در یونسفر می باشد. پردازش مشاهدات گیرنده های دو فرکانسه سیستم های ‎ gnss ‎ میزان الکترون ها ‎(tec)‎ در مسیر حرکت موج را به ما می دهند. تأخیر یونسفری به کمک ‎ tec ‎ محاسبه شده در ایستگاه های گوناگون و روش های درون یابی مدل سازی می گردد. این مدل ها کمک شایانی به شناخت رفتار یونسفر می کنند و راه کار موثری در بهبود مدل های یونسفری سیستم های ‎ gnss ‎ برای مقابله با اثر یونسفر بر مشاهدات می باشند. هدف این پایان نامه آشنایی با یونسفر، معادلات مشاهدات سیستم های ‎ gnss ‎ و اثر یونسفر بر این مشاهدات‏، نحوه محاسبه ‎ tec ‎ و آشنایی با مدل های یونسفر می باشد. آنالیز مدل‎های جهانی یونسفر حاصل از گیرنده های دو فرکانسه و ارائه پریودهای یونسفر و شناخت عوامل این پریودها از دیگر اهداف این پایان نامه می باشد. بررسی مدل های یونسفری مراکز پردازش ‎ ‎igs‎ ‎ گویای این مطلب است که مدل های مراکز ‎ ‎jpl‎ و ‎ ‎igs‎‎ بهترین مدل ها از نظر دقت برای مقادیر‎‎tec‎ ‎ می باشند. در نتیجه بهترین مدل ها برای آنالیز هستند. از این رو در این پایان نامه آنالیز بر روی مدل ‎ ‎igs‎ ‎‎ انجام گرفت. روش انتخاب شده برای آنالیز طیفی‏ با توجه به مشکلات و مزایای روش های آنالیز گوناگون و همچنین هدف این پایان نامه که شناخت ماهیت یونسفر می باشد، روش آنالیز طیفی کمترین مربعات انتخاب گردید. نتایج آنالیز صورت گرفته بر روی مدل نشان دهنده وجود پریود های مهمی از جمله: پریود 11.34 سال‏، پریود 5.12 سال‏، پریود 3.63 سال‏، پریود 0.5 سال (نیم سالانه)‏، پریود 3.02 ماه (پریود فصلی)‏، پریود 26.72 روز‏، پریود روزانه‏، پریود نیم روزانه (12 ساعته) و پریود ثلث روزانه (8 ساعته) را نام برد. از نتایج مهم این پایان نامه‎‎‏، می توان محاسبه دقیق پریودهای مذکور را بیان داشت. از دیگر نتایج مهم می توان به بررسی رفتار و تحلیل پریود های به دست آمده در راستای مدارات و نصف النهارات اشاره داشت. عامل فیزیکی برخی از این پریودها شناخته شده اند‏، برای نمونه پریود 11.34 سال با لکه های خورشیدی و پریود آن ها مرتبط می باشد. از سوی دیگر عامل فیزیکی برخی از این پریود ها شناخته شده نیست و نیاز به بررسی های بیشتری دارد. بررسی های صورت گرفته در این زمینه گویای ارتباط این پریود ها با عواملی از جمله دوران زمین‏، تأثیر جزرومد ماه‏، طوفان‎های خورشیدی و ... می باشد. کلمات کلیدی: یونسفر، مشاهدات‎ gnss ‎، مدل یونسفر، آنالیز طیفی کمترین مربعات‏،‎ tec ‎