نام پژوهشگر: سید سعید مهرداد آیسک
سید سعید مهرداد آیسک مهدی مرادی
هدف این تحقیق بررسی رابطه ی بین نوع خبر سود پیشبینیشده ی فصلی و میزان تأخیر در اعلام آن است. در همین راستا، رابطه ی میزان تأخیر در اعلام سود پیشبینیشده ی فصلی با دقت پیش بینی به عنوان یکی از انگیزه های احتمالی تأخیر، مورد بررسی قرار گرفته است.با اجرای رگرسیون خطی چندگانه، به روش پس رو، بر روی داده های گردآوری شده از نرم افزار رهاورد نوین و نیز صورت های مالی شرکت ها، این تحقیق تلاش کرده است، رابطه ی نوع خبر و میزان تأخیر و نیز رابطه ی تأخیر و دقت پیش بینی را در دو مدل جداگانه، مورد بررسی قرار دهد.مطابق با نتایج تحقیقات پیشین، مشخص شد بین خبر بد و میزان تأخیر در اعلام سود پیشبینیشده ی فصلی، رابطه ای مثبت وجود دارد، به طوری که در مورد شرکت های دارای تعدیل منفی در سود پیشبینیشده (خبر بد)، به طور متوسط حدود 12 روز، تأخیر بیشتری در اعلام این خبر، مشاهده می شود. همچنین، مشخص شد، بزرگی تعدیل های منفی، رابطه ای منفی با میزان تأخیر در اعلام آن دارد. بررسی دیگر متغیرها نشان داد که با افزایش درصد پوشش، به عنوان نشانه ای از موفقیت عملکرد شرکت، میزان تأخیر در اعلام سود کاهش می یابد، اما پیچیدگی های حسابداری (با جانشینی معیار تهیه ی صورت مالی تلفیقی)، به طور متوسط، باعث افزایشی 2 روزه، در تأخیر می شوند. همچنین، نتایج به دست آمده، نشان می دهد که در تعدادی از صنایع، عرف خاصی برای زمان گزارشگری وجود دارد؛ و در نهایت مشخص شد، در دوره ی پس از تصویب دستورالعمل جدید افشای اطلاعات، به رغم افزایش مهلت اعلام پیش بینی، میزان تأخیر در اعلام سود پیشبینیشده ی فصلی، به طور متوسط، حدود 2 روز، کاهش یافته است.به علاوه، آزمون فرضیه ی دوم نشان داد، به ازای هر روز تأخیر در اعلام پیش بینی فصلی، خطای پیش بینی به میزان 1/0 (یک دهم) درصد افزایش می یابد، و نیز، بین متغیر درصد پوشش، و خطای پیش بینی رابطه ای منفی و معنی دار وجود دارد، به طورری که به ازای افزایش درصد پوشش به میزان یک درصد، خطای پیش بینی، به میزانی حدود 16/0% کاهش می یابد که حاکی از دقت پیش بینی بالاترِ شرکت های موفق تر است. همچنین از رابطه ی منفی بین متوسط تعداد سهام مبادله شده و خطای پیش بینی، مشخص شد که، تقاضای اطلاعات از سوی بازار و به عبارت دیگر، فشار بازار، باعث کاهش خطای پیش بینی می شود؛ و در نهایت، نتایج به دست آمده نشان دادند که خطای پیش بینی، در صنایع مختلف، دارای تفاوت های معنی داری است.همچنین، تحلیل های اضافی حاکی از سوگیری خوش بینانه و معنی دار اخبار بدی است که با تأخیر افشا می شوند. با پذیرش این پیش فرض که میزان تأخیر در گزارش خبر بد در حوزه ی اختیارات مدیر و از مقوله ی افشای اختیاری است، یافته های این تحقیق (تأخیر بیشتر در گزارش اخبار بد، افزایش خطای پیش بینی همراستا با افزایش تأخیر و سوگیری خوش بینانه ی اخبار بد) نشان می دهند که شرکت هایی که خبر بدی دارند (تعدیل منفی در سود هر سهم پیش بینی شده اعلام می کنند) این اخبار را با تأخیر بیشتر، خطای بیشتر و سوگیری خوش بینانه منتشر می کنند که این هر سه در کنار یکدیگر می توانند نشانه هایی از تلاش مدیران برای گریز از اطلاع رسانی شفاف بهمشارکت کنندگانبازار،دررابطهباعملکردشرکت، باشند. تلاش برای کاستن از میزان واکنش منفی بازار به خبر بد، می تواند انگیزه ی دوم مدیران برای این شیوه ی عمل باشد.