نام پژوهشگر: اعظم رحیمی زاده
اعظم رحیمی زاده آذر آقایاری
هدف: در این پژوهش بررسی و مقایسه شیوع آسیب های ورزشی اندام فوقانی و ستون فقرات قایقرانان کایاک در تمرین و مسابقه و ارتباط آن با برخی فاکتورهای تمرینی مورد مطالعه قرار گرفت. روش تحقیق: روش تحقیق از نوع توصیفی در بخشی همبستگی و در بخش دیگر مقایسه ای و به شیوه میدانی است. که ضمن مقایسه میزان بروز آسیب های ورزشی اندام فوقانی و ستون فقرات قایقرانان کایاک در حین تمرین و در زمان مسابقه، به بررسی ارتباط میزان بروز آسیب ها با برخی فاکتورهای تمرینی از جمله سن ورزشکار، سن شروع به فعالیت های قایقرانی، تعداد جلسات/ نوبتهای تمرینی و مدت زمان اختصاصی برای گرم کردن پرداخت. با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس از میان 180 نفر از قایقرانان حاضر در اردوهای تدارکاتی تیم ملی،تیم استانی و پایگاه های قهرمانی کشور تعداد 120 نفر به عنوان آزمودنی شرکت کردند. جمع آوری اطلاعات تحقیق حاضر از طریق پرسشنامه محقق ساخته که روایی آن توسط متخصصین این رشته مورد تایید قرار گرفت و اعتبار آن نیز با روش آلفای کرونباخ 84/0r= در سطح معناداری (0.001p=) بدست آمد، صورت پذیرفته است. روش آماری: اطلاعات بدست آمده با استفاده از آمار توصیفی و نرم افزار spss که برای مقایسه میزان بروز آسیب ها در حین تمرین و مسابقه از آزمون نرمال استاندارد، و برای بررسی ارتباط میزان بروز آسیب با برخی فاکتورهای تمرینی نیز بدلیل اینکه داده ها دارای ماهیت ناپارامتریک هستند و با استفاده از مقیاس رتبه ای اندازه گیری شده اند از آزمون آماری خی دو استفاده شد. سپس جهت تعیین ضریب همبستگی میان متغیرها از ضریب توافقی استفاده شد. نتایج تحقیق: براساس اطلاعات بدست آمده بین میزان بروز آسیب های اندام فوقانی و ستون فقرات در حین تمرین و در زمان مسابقه تفاوت معنی داری وجود دارد (> z0.025=1.96 z0 و0.05 < p) که میزان بروز این آسیب ها در حین تمرین(74%) بیشتر از زمان مسابقه (26%) بوده است. شایع ترین نوع آسیب اندام فوقانی و ستون فقرات در حین تمرین و مسابقه آسیب های عضلانی به ترتیب با 61% و 54% است. و از میان آسیب های عضلانی در حین تمرین و در حین مسابقه کشیدگی به ترتیب با 32% و 31% شایع ترین آسیب است. همچنین در حین تمرین و در حین مسابقه مفصل شانه به ترتیب با 19% و 21% بیش از سایر اندام ها در معرض آسیب است. در حین تمرین و مسابقه التهاب به ترتیب با 64% و 68% شایع ترین نوع آسیب های مفصلی است. در زمان تمرین و مسابقه موبرداشتگی به ترتیب با 63% و 62% شایع ترین آسیب استخوانی است. نتایج آزمون آماری نشان داد بین سن ورزشکار و میزان بروز آسیب ها رابطه معنی داری وجود ندارد (p=.215). بین سن شروع به فعالیت قایقرانی و میزان بروز آسیب رابطه معنی داری وجود ندارد (p=.108). بین تعداد جلسات و نوبت های تمرینی و میزان بروز آسیب رابطه معنی داری وجود دارد (p=.001،c=.872 و p=.001، c=.814). بین مدت زمان اختصاصی برای گرم کردن و میزان بروز آسیب رابطه معنی داری وجود دارد (p=.001، c=.819). یافته های این پژوهش نشان داد مفصل شانه بین از سایر اعضا در حین تمرین و مقایسه آسیب پذیر است. از این رو پیشنهاد می شود در اجرای تکنیک ها و همچنین نحوه گرم کردن اختصاصی این عضو توجه بیشتری داشته باشند. همچنین با توجه به زیاد بودن تعداد آسیب های عضلانی، پیشنهاد می شود از تمرینات قدرتی و استقامتی جهت افزایش قدرت و استقامت عضلات استفاده کنند. واژگان کلیدی: آسیب های ورزشی، اندام فوقانی، ستون فقرات، قایقرانان کایاک و فاکتورهای تمرینی