نام پژوهشگر: مژگان محبوبی
مژگان محبوبی عباس کاظمی
پژوهش اخیر می کوشد تا تأثیر شکل دینداری افراد را بر روی چگونگی خوانش یا رمزگشایی آنان از برنامه های تحلیل سیاسی و اخبار تلویزیون ، بررسی نماید.این که افراد با اشکال دینداری متفاوت به دلیل برخورداری از دسترسی های گفتمانی مختلف، چه معناها،ارزش ها و ایده هایی رامرجح می سازند وپس از آن ، چگونه این معنا ها و ایده ها و ارزش ها را درک و تفسیر می کنند،موضوع اصلی پژوهش حاضر است. برای بررسی و تبیین این رابطه از نظریه رمزگذاری/رمزگشایی استوارت هال بهره برده ایم و همچنین نظرات مورلی که در جهت تدقیق تجربی آرای هال است، نیز به کار برده شده است. ما در امر دسترسی گفتمانی که مورلی به بحث جایگاه مخاطب در خوانش متون تلویزیونی هال افزوده است، شکل دینداری را می افزاییم . از این منظر، یک برنامه تحلیل سیاسی یا یک بخش خبری، مجموعه ای از گفتمان های مختلف است که توسط گفتمان هژمونیک ساختار یافته است و سوبژکتیویته ی مخاطبان نیز ترکیبی از عناصر گفتمانی متعدد است که معنا در مواجهه ی این دو ترکیب بندی شکل می گیرد. در این پژوهش،با استفاده از تعاریف تجربی پیشین به چهار شکل عمده ی دینداری در سطوح مختلف جامعه دست یافته ایم و به روش کمی و با استفاده از پرسش نامه تأثیر آن را بر خوانش پاسخگویان از بخش خبری 20:30تلویزیون سنجیده ایم. از جمله نتایج این پژوهش، این است که افراد در چهار شکل دینداری؛ دینداری مناسکی سنتی، دینداری مناسکی واجب فردی، دینداری مناسکی مستحبی، ودینداری سیاسی قابل ارزیابی هستند و هر کدام به لحاظ برخورداری از پایگاه اجتماعی و دسترسی گفتمانی مختلف، در جایگاه رمزگشایی متفاوتی نسبت به اشکال دیگر، قرار می گیرند .میان خوانش آنان از بخش خبری تلویوزیون و شکل دینداری شان رابطه ی معناداری وجود دارد وبراین اساس افراد می توانند در یکی از جایگاه های خوانش موافق، جرح و تعدیل شده و یا معارض قرار بگیرند.