نام پژوهشگر: محمد حسن حیدرزاده
محمد حسن حیدرزاده علیرضا فروغی
این آزمایش به منظور بررسی اثرات تعداد وعده های خوراک دهی بر رفتارهای تغذیه ای، تولید و ترکیبات شیر گاوهای شیرده انجام شد. تعداد 20 راس گاو شیری نژاد براون سوئیس با میانگین تولید شیر 2/5 ± 56/26 کیلوگرم و متوسط روزهای شیردهی 24 ± 95/44 تحت شرایط یکسان در قالب یک طرح کاملا تصادفی در دو دوره 25 روزه با دو تیمار آزمایشی انتخاب گردید. تیمارهای آزمایشی دارای ترکیبات و اجزای یکسان (1/16 درصد پروتئین خام و انرژی خالص شیردهی 63/1 مگاکالری در کیلوگرم ماده خشک) شامل 1) تحویل خوراک دو بار در روز در ساعات 8 صبح و 20 شب و 2) تحویل خوراک سه بار در روز در ساعات 8 صبح، 4 بعدازظهر و 12 نیمه شب بود. هر دوره آزمایش شامل 21 روز عادت دهی و چهار روز نمونه گیری از رفتارهای تغذیه ای، تولید و ترکیبات شیر و باقی مانده خوراک بود. نتایج نشان داد که فعالیت خوردن (بصورت دقیقه در روز) و نیز در طول 90 دقیقه ابتدایی بعد از تحویل خوراک (بصورت دقیقه)، کل فعالیت نشخوار و نشخوار بصورت خوابیده، کل فعالیت جویدن، زمان ایستادن بصورت بیکار (بصورت دقیقه در روز)، فاصله زمانی بازگشت از شیردوشی تا خوابیدن در نوبت شب، میانگین طول هر وعده نشخوار (بصورت دقیقه) با افزایش دفعات خوراک دهی بصورت معنی داری افزایش یافت. همچنین درصد پروتئین، نیتروژن کازئینی و پروتئین حقیقی شیر، درصد پروتئین خام خوراک باقی مانده در آخور، تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار گرفت و با افزایش دفعات خوراک دهی بصورت معنی داری افزایش یافت. در حالیکه فعالیت نشخوار ایستاده، خوابیدن بیکار، کل مدت زمان دراز کشیدن و کل مدت زمان استراحت (بصورت دقیقه در روز)، فاصله زمانی بازگشت از شیردوشی تا خوابیدن در نوبت صبح (بصورت دقیقه)، تعداد دفعات نشخوار، درصد اوره شیر، درصد انتخاب از اجزای الک 18/1 میلی متری و درصد ndf خوراک باقی مانده در آخور با افزایش دفعات خوراک دهی از دو به سه بار در روز بصورت معنی داری کاهش یافت. به نظر می رسد با افزایش دفعات خوراک دهی علیرغم افزایش معنی دار ایستادن بصورت بیکار، کل مدت زمان ایستادن تحت تاثیر تیمارها قرار نگرفته است چرا که این امر فعالیت نشخوار ایستاده را بصورت معنی داری کاهش داده است.