نام پژوهشگر: ولی اله فکری
ولی اله فکری علی اکبر مطیع بیرجندی
چکیده از هدفهای مهم آموزش در محیط پرتلاطم و متغیر کنونی، آموختن شیوه های خلاقیّت و نوآوری است تا فراگیر بتواند در رویارویی با محیط های مختلف، کارآمدی آموزش ها را تجربه نماید. یکی از الگوهای تدریس که باعث پرورش ظرفیت مشکل گشایی دانش آموزان و هدایت آنها به بیان خلاق و گسترش انگاره های جدید از طریق توجه به بعد عاطفی و غیرمعمول می شود، الگوی بدیعه پردازی است. استفاده از قیاس ها در تدریس یکی از راهکارهایی است که علاوه بر ایجاد خلاقیّت و نوآوری در دانش آموزان، تدریس را جذّاب و یادگیری را آسان و شوق انگیز می نماید. پژوهش ها نشان می دهد که یادگیری مفاهیم در شرایطی رخ می دهد که دانش آموزان انگیزه پیدا کرده و به طرف مطلب جدید جذب شوند. چرا که این روش، با ایجاد ارتباط بین مفاهیم علمی و تجارب واقعی دانش آموزان در زندگی، فهم و یادگیری آنها را بالا می برد. هدف این پژوهش، بررسی اثربخشی روش آموزش استفاده از قیاس ها در یادگیری مفاهیم پیچیده درس مدارهای الکتریکی هنرستان ها بوده است. برای این منظور از هنرجویان پسر سال سوم هنرستان فنی شهید رجائی شهرستان آذرشهر نمونه ای به حجم 44 نفر، به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای در قالب دو کلاس ( برق و الکترونیک ) انتخاب شده و در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین گردید. برای آزمودن تأثیر استفاده از قیاس ها در پیشرفت تحصیلی هنرجویان از یک طرح نیمه آزمایشی پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد. آزمودنی های انتخاب شده در هر دو گروه به وسیله پیش آزمون مورد اندازه گیری قرار گرفتند. هنرجویان گروه آزمایش در 8 جلسه 90 دقیقه ای با الگوی قیاسی آموزش دیدند؛ اما هنرجویان گروه کنترل، بدون استفاده از الگوی قیاسی و به روش معمول مورد آموزش قرار گرفتند. در مرحله پس آزمون، میزان یادگیری فراگیران هر دو گروه کنترل و آزمایش به وسیله آزمون محقق ساخته سنجیده شد. نتایج نشان داد بین میانگین نمرات پیشرفت تحصیلی گروه آزمایش و گروه کنترل در سطح کمتر از 05/0 تفاوت معنی داری وجود ندارد. این تفاوت در سطوح بالای شناختی بلوم در سطح کمتر از 05/0 معنی دار بود؛. بنابراین می توان نتیجه گرفت که استفاده از قیاس ها، پیشرفت تحصیلی هنرجویان را بخصوص در سطوح پیچیده یادگیری افزایش داده است.