نام پژوهشگر: سیمین استادرحیمی
سیمین استادرحیمی نارسیس امین رشتی
این تحقیق به برآورد ظرفیت مالیاتی استانهای آذربایجان غربی، تهران، فارس و هرمزگان می پردازد. هدف این تحقیق برآورد تابعی است که با آن بتوان ظرفیت مالیاتی استانهای مورد نظر را برآورد نمود. ظرفیت مالیاتی در واقع حجم مالیاتی است که جامعه توان پرداخت آن را دارد. متغیر وابسته نسبت مالیاتی است. نسبت مالیتی از تقسیم کل درآمدهای مالیاتی بر تولید ناخالص داخلی به دست می آید. تحقیق حاضر برخی از مفاهیم اساسی ظرفیت مالیاتی را تبیین و تعیین کرده و از این رهگذر علل ضرورت وضع مالیات در اقتصاد را بیان می کند. علاوه بر این عملکرد نظام مالیاتی چهار استان مورد نظر را طی سالهای 86-1379 مورد بررسی قرار می دهد.این تحقیق، ضمن ارائه ی مدل اقتصاد سنجی جهت برآورد ظرفیت مالیاتی چهار استان، نتایج زیر را مطرح می-کند: 1-نسبت مالیاتی در ایران و بطور کلی در استانهای مورد نظر، بسیار پایین است که این مساله ناشی از عوامل درون سازمانی وبرون سازمانی است.عواملی نظیر ساختار وتشکیلات اجرایی سازمان وصول مالیات، فرار مالیاتی، قوانین و مقررات، همگی از جمله عوامل درون سازمانی هستند که بر ظرفیت مالیاتی تاثیر گذارند. و عواملی نظیر پایه ها و نرخهای مالیاتی، معافیتهای مالیاتی اعم از بخشی، موضوعی و دوره ای، قیمت نفت در بازارهای جهانی و فرهنگ مالیاتی، از جمله عوامل برون سازمان و تاثیر گذار بر ظرفیت مالیاتی هستند. 2-سهم ارزش افزوده ی همه ی بخشهای اقتصادی تاثیر مثبت و معنی داری بر ظرفیت مالیاتی دارند، در نتیجه با افزایش تولید در هر بخش، ظرفیت مالیاتی، افزایش می یابد. 3-در میان بخشهای مختلف، بخش کشاورزی با ضریبی معادل 01/1 بیشترین تاثیر را بر ظرفیت مالیاتی دارد، که این به دلیل گستردگی صنایع پسین و پیشین متصل به این بخش می-باشد. 4- تعداد دانش اموختگان دانشگاهی به عنوان جانشین فرهنگ مالیاتی، تاثیر مثبت و معنی داری بر ظرفیت مالیاتی استانها دارد. 5-بخش خدمات به دلیل گستردگی زیاد، دارای تاثیر مثبتی بر ظرفیت مالیاتی است.