نام پژوهشگر: مرتضی جعفرخانی

بازیهای المپیک و تبیین سازه انگارانه از روابط بین الملل
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی 1390
  مرتضی جعفرخانی   کابک خبیری

المپیک بیش از یکصد سال قبل با هدف اتحاد ملتها راه اندازی شد و فرض بر این بوده و هست که سیاست از میادین ورزشی دور نگاه داشته شود. اما همواره این سوال مطرح است که آیا المپیک توانسته است از سیاست دوری گزیند؟! با آن که در منشور کمیته بین المللی المپیک آمده است که المپیک باید عاری از هرگونه دخالتها و بازیهای سیاسی باشد، اما این بازیها هیچگاه از حساسیت ها و ملاحظات سیاسی به دور نبوده است و در حقیقیت گردانندگان سیاست جهانی، بلوک بندیهای سیاسی، مناقشات نژاد پرستانه و مسائلی از این دست مهلت ندادند که اصول مندرج در منشور المپیک دست نخورده باقی بماند و این بازیها به یک تئاتر سیاسی بزرگ تبدیل شد. با این وجود، برگزاری این بازیها بدون توجه به جنبه های منفی آن، دارای عملکرد مثبت در پیشبرد ارتباطات میان دولتها و ملتها و نیز به عنوان ساختی در جهت دستیابی به نظم جهانی می باشد. از آنجا که المپیک امروزه نهادی از رقابت سالم کشورها است، بنابراین توجه به جنبه های نرم افزاری قدرت بویژه ورزش، چه در نظام های داخلی و چه در نظام بین المللی، نقش موثری نسبت به جنبه های سخت افزاری قدرت مثل توان نظامی و کنترل شدید انتظامی و امنیتی دارد. از این رو مجمع عمومی سازمان ملل متحد، سال 2005 میلادی را سال ورزش و تربیت بدنی نامگذاری می کند. از سوی دیگر کشورها و بطور کلی بازیگران دولتی و غیردولتی نیز به اهمیت این مقوله از قدرت پی برده و با اختصاص هزینه های فراوان سعی دارند تا با کسب مقام و مدال بیشتر از پرستیژ بین المللی بالایی در سطح نظام بین الملل برخوردار شوند، بگونه ای که امروزه، برتری در امر ورزش و بویژه المپیک به یکی از مولفه های قدرت یک کشور یا یک بلوک سیاسی تبدیل شده است.