نام پژوهشگر: سید محمد مهدوی شهری
سید محمد مهدوی شهری حسن صدرنیا
به اعتقاد کارشناسان صنایع غذای کشور سالانه معادل ?? درصد درآمد نفتی، در قالب ضایعات محصولات کشاورزی از دست می رود. بررسی ضایعات محصولات کشاورزی حاکی از آن است که میزان ضایعات در ایران، در بخش های مختلف کشاورزی معادل 85/18 درصد است. ضمن آنکه بخش باغبانی با 30 درصد بالاترین میزان ضایعات را به خود اختصاص داده است. یکی از علل ضایعات پس از برداشت عرضه نامناسب میوه می باشد. عدم درجه بندی استاندارد و کمبود بسته بندی مناسب مصرف کننده و عرضه فله ای میوه باعث آسیب رسیدن به میوه های سالم، نارضایتی مصرف کننده و عدم خرید و در نتیجه افزایش ضایعات می شود. نبود استانداردهای جامع و عدم حضور عرضه کنندگان مشخص، باعث ناهماهنگی در بازار میوه و عرضه غیر یکنواخت و نامناسب شده است. هدف از این تحقیق که به صورت طرح پیمایشی در سطح بازار شهر مشهد انجام گرفت، بررسی میزان اهمیت فاکتورهای کیفی میوه (مطالعه موردی سیب) از دیدگاه مصرف کننده و تعیین مهمترین شاخص هایی است که در درجه بندی میوه، برای جلب رضایت مصرف کننده، باید اعمال شود. بر اساس نتایج به دست آمده برای 72 درصد افراد، کیفیت نسبت به قیمت از اهمیت بالاتری برخوردار است و 66 درصد اهمیت درجه بندی کیفی میوه را زیاد اعلام نمودند. در بین صفات کیفی خارجی و داخلی، رسیدگی، تازگی، رنگ، شلی و سفتی، تمیزی و نداشتن عیوب برای بیش از 70 درصد افراد و شکل و اندازه برای بیش از 60 درصد افراد دارای اهمیت زیاد بوده است. صفات مخفی نیز برای مصرف کننده بسیار مهم است، به طوری که ارزش غذایی، سلامت و ارگانیک بودن به ترتیب برای 74، 70 و 58 درصد دارای اهمیت زیاد بوده است. با توجه به بررسی انجام شده روش درجه بندی نیمه اتوماتیک مناسب ترین روش است. تحلیل اقتصادی نشان داد که هزینه درجه بندی و بسته بندی به طور متوسط به ازای هر کیلو 2760 ریال می باشد.