نام پژوهشگر: الهام مهدوی راد
الهام مهدوی راد محسن علایی
پدیده دردناک خشونت علیه زنان که در ابعاد گوناگون جسمانی و روانی در سراسر جهان سلامت جسم و جان و روان زنان را به خطر می اندازد و حقوق انسانی آنان را مورد تجاوز قرار میدهد، در گسترده ترین نوع خود در قالب خشونت خانگی family violence بروز می کند( عزیزیان و همکاران، 1382: 48-37) هدف ما در این تحقیق بررسی مقایسه ای خشونت مردان علیه زنان در دو گروه زنان شاغل و خانه دار شهر اردبیل است. روش تحقیق ما ترکیبی از روش پیمایشی و علی- مقایسه ای است. جامعه ی آماری تحقیق حاضر را خانواده های اردبیلی ساکن در مناطق مختلف اردبیل تشکیل می دهد. داده های مربوطه نیز از 90268 خانواده بدست آمده که در هر خانواده با دو نفر (زن و شوهر) به طور جداگانه مصاحبه شده است. با استفاده از فرمول برآورد حجم نمونه کوکران، حجم نمونه برابر با 382 نفر می باشد.روش نمونه گیری ما در این تحقیق، روش خوشه ای چندمرحله ای است.در این روش، در ابتدا کل شهر اردبیل از نظر مناطق مسکونی به 5 منطقه تقسیم شده است، سپس از هر منطقه 5 محله، از هر محله 5 کوچه و از هر کوچه 5 خانه به عنوان نمونه انتخاب شده است و پرسشنامه های طراحی شده توسط زنانی که در خانه ها زندگی می کردند تکمیل شده است. پژوهش حاضر به صورت پرسشنامه انجام گرفته است و ابزار گردآوری داده ها با توجه به نوع تحقیق، دو نوع پرسشنامه ی جداگانه برای زن و شوهر است که در مجموع 382 نفر مصاحبه شده اند. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزار آماری spss استفاده شده است.برای تحلیل فرضیات اول و نهم از آزمون t با نمونه های مستقل استفاده شده است و برای فرضیات دوم تا هشتم از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان داد که 37/59 درصد خانه دار هستند و 62/40 درصد نیز شاغل هستند. از میان همسر پاسخگویان 53/17 درصد سابقه اعتیاد دارند و 46/82 درصد سابقه اعتیاد ندارند.شدیدترین نوع خشونت به کار رفته توسط مردان علیه زنان در خانواده ها، خشونت کلامی و روانی است و پس از آن خشونت فیزیکی و سپس خشونت اقتصادی قرار دارند و در رتبه آخر نیز خشونت جنسی قرار دارد. نتایج تحقیق نشان داد که بین میزان خشونت مردان علیه زنان خانه دار و شاغل تفاوت معنی داری وجود دارد و میزان خشونت مردان علیه زنان خانه دار بیشتر از میزان خشونت مردان علیه زنان شاغل است.همچنین بین میزان خشونت مردان معتاد و غیرمعتاد علیه زنان تفاوت معنی داری وجود دارد و میزان خشونت مردان معتاد علیه زنان بیشتر از میزان خشونت مردان غیرمعتاد است. همچنین نتایج تحقیق حاکی از وجود رابطه معکوس معنی دار بین میزان خشنودی زناشویی و همچنین عزت نفس مردان با خشونت مردان علیه زنان است. همچنین رابطه ی معنی دار مستقیمی بین اعتقاد به ایدئولوژی مردسالاری از سوی مردان ، گرایش مردان به پذیرش همسرآزاری و میزان پذیرش خشونت توسط زنان با میزان خشونت مردان علیه زنان وجود دارد و یافته ها حاکی از عدم وجود رابطه بین جامعه پذیری خشونت مردان علیه زنان ، نگرش مردان به نقش اجتماعی زنان و اعمال خشونت مردان علیه زنان است. واژه های کلیدی: خشونت، خشونت مردان، خشونت خانوادگی، زنان اردبیل