سعید ستاری تبریزی سعید رضا نوراللهی فرد
چکیده بیماری سارکوسیستوزیس یک عفونت تک یاخته ای است که توسط گونه های مختلفی از سارکوسیست ها در انسان و بسیاری از حیوانات ایجاد شده و دارای انتشار جهانی می باشد. سارکوسیستوز گاوی به عنوان عامل ایجاد بیماری و مرگ و میر در گاوها شناخته شده است، میزان شیوع این عفونت در گاوهای ایران نیز بسیار بالاست. این مطالعه به منظور بررسی میزان شیوع کیست سارکوسیست در گاوهای کشتارشده در شهرستان کرج انجام یافت. از فروردین تا شهریور 1389، تعداد 125 رأس گاو که جهت مصرف انسانی در کشتارگاه کرج ذبح گردیده بودند از نظر حضور کیست های ماکروسکوپی و میکروسکوپی سارکوسیست در بافت های عضلانی مورد بررسی قرار گرفتند. 88 رأس از جمعیت مورد مطالعه نر و 37 رأس ماده و از لحاظ سنی حداقل یک و حداکثر چهار ساله بودند که در گروه های سنی زیر 12 ماه، 24-12 ماهه و بیش از 24 ماه و نیز از نظر نوع جنسیت ارزیابی گردید. سن دام ها توسط بررسی و شمارش دندان ها تعیین گردید. نمونه های بافتی از مری، قلب، دیافراگم و عضلات بین دنده ای اخذ گردید و به فرمالین 10 درصد انتقال یافت و پس از انجام مراحل قالب گیری و رنگ آمیزی توسط هماتوکسیلین – ائوزین با میکروسکوپ نوری مورد مطالعه قرار گرفت. در بررسی توسط میکروسکوپ نوری 8/96 درصد از گاوهای مبتلا به کیست با دیواره نازک (سارکوسیست کروزی) بودند در حالی که 4/34 درصد دارای کیست با دیواره ضخیم (هیرسوتا، هومینیس) می باشند. هیچ گونه کیست ماکروسکوپی در دام ها مشاهده نگردید. درصد شیوع کیست با دیواره نازک در بافت مری 4/62 درصد، در قلب 8/96 درصد، دیافراگم 4/66 درصد و در عضلات بین دنده ای 60 درصد می باشد. در حالی که درصد شیوع کیست با دیواره ضخیم در مری 4/34 درصد، قلب صفر درصد، دیافراگم 4/18 درصد و عضلات بین دنده ای 4/26 درصد بوده که می تواند بیانگر آلودگی به سارکوسیست هومینیس یا هیرسوتا باشد. در این بررسی بیشترین میزان آلودگی مربوط به بافت های مری و قلب و کمترین آن در دیافراگم مشاهده شد. در این میان بیشترین و کم-ترین میزان شیوع کیست با دیواره نازک (سارکوسیستیس کروزی) به ترتیب در قلب، عضلات بین-دنده ای و بیشترین و کم ترین میزان آلودگی با انواع دارای دیواره ضخیم (هیرسوتا و هومینیس) به-ترتیب در دیافراگم و قلب مشاهده شد. هیچگونه اختلاف معنی داری از نظر سن و جنس در میزان آلودگی مشاهده نگردید. کلمات کلیدی : سارکوکیست، کیست با دیواره ضخیم، کیست با دیواره نازک، گاو ?
