نام پژوهشگر: محمد حسن زارع نژاد گوگانی

اصول حاکم بر تفسیر قراردادهای تجاری با مطالعه تطبیقی در حقوق فرانسه
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده حقوق 1390
  محمد حسن زارع نژاد گوگانی   مهدی شهلا

چکیده یکی از پیچیده ترین و در عین حال مهمترین موضوعات مربوط به حقوق قراردادها بحث تفسیر قرارداد و فرایند کشف و استنباط قصد مشترک متعاقدین است. منشأ تحلیلی این امر «ضرورت اجرای مورد قرارداد» است. در واقع هدف اصلی هر توافقی اجرای مفاد آن است و این امر در صورت بروز اختلاف، متوقف بر تفسیر قرارداد و تعیین حقوق و تعهدات انشاءکنندگان آن می باشد. امروزه توسعه روزافزون دانش بشری و گسترش صنعت و تکنولوژی نحوه زندگی انسانها را تحت تأثیر قرار داده و این تحول و به تبع آن نیازها باعث گردیده قراردادهای تجاری به یک ضرورت انکارناپذیر تبدیل گردند. در واقع پویایی و بالندگی نظام حقوقی، بازرگانی و اقتصادی هر کشوری در گرو تنظیم این قراردادها می باشد. فرایند تفسیر این قراردادها همواره کانون توجه مراجع حل اختلاف بوده و در عین ظرافت و پیچیدگی از اهمیت قابل توجهی برخوردار می با شد. پس در تبیین اصول حاکم بر تفسیر قراردادهای تجاری، در وهله ی نخست باید به قصد واقعی طرفین توجه کرد، اما اگر قصد واقعی یکی از طرفین برای دیگری روشن نیست، این طرف باید به آنچه که ظاهراً مورد قصد او بوده و به دیگری القاء کرده پای بند باشد. در جایی که نتوان از مفاد قرارداد، مقرره ای دریافت و نیز زمانی که اعتبار بخشیدن به آنچه که طرفین بیان داشته اند با نظم معاملاتی در تعارض باشد، باید به کمک مفاهیمی که ریشه در فطرت و سرشت انسانی دارد (چون انصاف که تعدیل کننده قراردادهای منعقده بوده و راهکاری مناسب برای یافتن راه حلی عادلانه جهت رفع ترافع پیش آمده می باشد و همچنین حسن نیت که بعنوان یک نهاد حقوقی مورد نیاز جامعه بشری که طرفین قرارداد را از ابتدای شروع مذاکرات مقدماتی تا انعقاد و مراحل اجرایی پایبند به رعایت آن می کند)، مفاد قرارداد را تعیین کرد. البته باید در این راستا، به قصد طرفین نیز احترام گذاشت تا قرارداد به گونه ای تفسیر نشود که هدف منعقدکنندگان، عقیم بماند.