نام پژوهشگر: علی اکبر باباکوهی اشرفی
علی اکبر باباکوهی اشرفی بهروز قاسمی
آلیاژ یوتکتیکbi-45%wtpb (lbe)، به عنوان یکی از مواد اصلی ماسوره های مهماتی می باشد. نقش اصلی این آلیاژ بالابردن ضریب ایمنی سلاح و جلوگیری از عملکرد مجموع مهماتی قبل از رسیدن به فاصله ایمن می باشد. در این تحقیق تلاش بر این است که ضمن دستیابی به تکنولوژی تولید و تهیه آلیاژ یوتکتیکbi-45%wtpb (lbe)، شرایط ریختگی(شامل جنس پاتیل ذوب ریزی، جنس قالب ریخته گری و نحوه آماده سازی سطح آن، درجه حرارت ذوب ریزی،درجه حرارت قالب ریخته گری، سیالیت مذاب، سیستم راهگاهی و عوامل موثر در بروز عیوب ریختگی)، تاثیر سرعت سرمایش در میکروساختار و انبساط بعد از انجماد،آزمایش نقطه ذوب و شرایط پوشش دهی الکتریکی این آلیاژ(شامل شرایط بهینه اعمال پوشش ها از نظر درجه حرارت محلول الکترولیت طلا، دانسیته جریان، یکنواختی و چسبندگی لایه ها، مقاومت خوردگی پوشش طلا) با کمکx-ray، میکروسکوپ نوری، میکروسکوپ الکترونی روبشی، دستگاه های آزمون سالت اسپری و آزمون با گاز h2s مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آزمایش های مربوط به ریخته گری نشان دادند قالب باید از جنس فولاد گرمکار 55nicrmnv7 و با صافی سطح(?m 8/0-2/0)باشد و مناسب ترین درجه حرات مذاب و قالب فلزی قبل از ذوب ریزی?170 می باشد. با تغییر موقعیت سیستم راهگاهی، تغییر جهت ماشین کاری و افزایش صافی سطحی قالب میزان مک و تخلخل های سطحی کاهش یافت. تحقیقات نشان دادند که با افزایش سرعت سرمایش، سرعت انبساط افزایش و طول زمان انبساط بعد از انجماد کاهش می یابد و با یک شیب تندتری به حالت پایدار و عدم تغییر انبساط می رسد. آزمایش نقطه ذوب نشان داد که فلز biنقش بسزایی در تعیین نقطه ذوب آلیاژ دارد. با توجه به نقطه ذوب پائین آلیاژ ، باید از محلول چربیگیری سرد استفاده نمود که با توجه به نتایج آزمایش ها مناسب ترین محلول برای این آلیاژ محلول پرکلرواتیلن به همراه اتانول با نسبت (1:3) می باشد. پیشنهاد می شود که برای حذف لایه اکسیدی( و ) از محلول اسید شویی شامل اسید نیتریک،اسید استیک،آب اکسیژنه (4:4:2) استفاده شود زیرا بعد از اسید شویی با این محلول پوشش های یکنواخت و براق تری نسبت به محلول های دیگر حاصل می شود. آزمون چسبندگی مطابق با استاندارد نظامی آمریکایی(mil-g-45204b) پوشش دهی طلا بر روی رینگ نشان داد که این پوشش واسطه، اتصال خوبی را با فلز پایه برقرار می نمایند و از پوسته شدن پوشش طلا بعد از پوشش دهی جلوگیری می نماید. پوشش نقره به صورت یک پوشش یکنواخت بر روی سطح رسوب مس نماید و باعث افزایش چسبندگی و یکنواختی پوشش طلا می گردد. بیشترین درصد یکنواختی پوشش طلا از محلول سیانوری آن در دمای ?60و چگالی جریان amp/dm2 7/0 بدست می آید. ارتباط زمان سالت اسپری با میزان ضخامت پوشش طلا نشان می دهد که افزایش زمان پوشش دهی طلا، باعث افزایش ضخامت پوشش طلا می شود و این عامل زمان سالت اسپری و یا به عبارتی مقاومت خوردگی پوشش طلا را افزایش می دهد. کلمات کلیدی:ریخته گری،آلیاژ یوتکتیک bi-45%wtpb،زودگداز،انبساط،پوشش دهی،دانسیته جریان،چسبندگی