نام پژوهشگر: یداله سامان نژاد
یداله سامان نژاد فریدون قدیمی
مناطق کارستی می توانند شامل نواحی با پتانسیل های آبی مناسب باشند. این نواحی معمولا در محل شکستگی ها و زون ها خرد شده قرار دارند. لذا شناسایی زون های خرد شده و شکستگی ها می توانند در حقیقت محل های مناسب با پتانسیل های آبی را معرفی نمایند. مطالعات زمین شناسی به همراه مطالعات ژئوفیزیکی در مناطق کارستی، خصوصا روشهای ژئوالکتریکی، می توانند نواحی زیر سطحی را که دارای تغیرات ناگهانی مقاومت ویژه بوده شناسایی نموده و این تغییرات را به شکستگی ها یا گسل ها نسبت دهند. در این تحقیق داده های مقاومت ویژه ظاهری سونداژ های الکتریکی برداشت شده به روش شلومبرگر، در امتداد پروفیل های مختلف، در منطقه کارستی امر آباد واقع در 45 کیلومتری شرق شهر اراک برگردان سازی شده و نتایج برگردان سازی مورد بحث و بررسی قرار گرفته اند. لازم به ذکر است که قبلا این داده ها با روش های برازش های منحنی دستی مورد تفسیر کمی و کیفی قرار گرفته بودند. به منظور بهینه سازی نتایج، داده های برداشت شده با روش های وارون سازی یک بعدی و دو بعدی برگردان شده و این نتایج مورد تفسیر قرار گرفتند. در برگردان سازی داده های مقاومت ویژه ظاهری به روش یک بعدی و دوبعدی، نتایج حاصل از تفسیر های برازش های دستی به عنوان مدل های اولیه مورد استفاده قرار گرفته که این نتایج در طی دوره های تکرار برگردان سازی، بهینه سازی شدند. نتایج حاصل از داده های برگردان شده با روش وارون سازی یک بعدی با نتایج حاصل از تفسیر های برازش منحنی دستی مقایسه و مورد بحث و بررسی قرار گرفتند. همچنین باید متذکر شد که روش های برگردان سازی یک بعدی داده های مقاومت ویژه ظاهری، فقط تغییرات مقاومت ویژه با عمق را در نظر گرفته و فرض می کند که تغییرات جانبی مقاومت ویژه وجود ندارد. لذا اگر در زیر سطح تغیرات جانبی مقاومت ویژه وجود داشته باشد( ناشی از زون های شکسته و یا گسل ها) نتایج برگردان سازی یک بعدی و بالطبع همچنین نتایج تفاسیر برازش منحنی های دستی با خطا همراه بوده و نمی توانند دقیق باشند. لذا برای نشان دادن موقعیت دقیق تر زون های خرد شده و گسل ها بهتر است وارون سازی دو بعدی داده های مقاومت ویژه ظاهری صورت گیرد تا با در نظر گرفتن نقش تغییرات مقاومت ویژه جانبی، بتوان محل زون های خرد شده و گسل ها را با دقت بیشتری تعیین نمود. در این تحقیق برای رسیدن به این هدف، داده های برداشت شده مقاومت ویژه ظاهری در امتداد یک پروفیل، همزمان وارون سازی دو بعدی گردیدند و سپس نتایج حاصل از برگردان سازی دو بعدی، منجر به تصویر کشیدن مقاطع واقعی مقاومت ویژه الکتریکی دو بعدی زیر سطحی گردیدند. در این مقاطع محل تغیرات ناگهانی مقاومت ویژه به زون های خرد شده و گسل ها نسبت داده شدند که در نتیجه این محل ها با دقت بیشتری شناسایی گردیدند .