نام پژوهشگر: گلشن شیرنشان
گلشن شیرنشان علیرضا ریاحی بختیاری
جهت بررسی میزان فلزات مس و روی در ساحل شمالی جزیره قشم، همبستگی بین غلظت فلزات در بافت نرم صدف دوکفه ای (saccostrea cucullata) با غلظت آن ها در بخش های ژئوشیمیایی رسوبات مورد توجه قرار گرفت. در این تحقیق از 3 ایستگاه در ساحل شمالی جزیره قشم در اردیبهشت 1389 تعداد 15 نمونه صدف از هر ایستگاه به طور تصادفی همراه با نمونه رسوب محل زیست این دوکفه ای ها برداشت شد. غلظت فلزات در بخش های بافت نرم و پوسته صدف و نمونه های رسوب با دستگاه جذب اتمی شعله اندازه گیری شد. همچنین میزان غلظت فلزات در بخش های ژئوشیمیایی به روش استخراج پی در پی تعیین و منشأیابی شدند. نتایج بدست آمده از غلظت فلزات در بخش های ژئوشیمیایی رسوبات مشخص نمود که درصد هر دو فلز در بخش پایدار بیشتر از بخش های ناپایدار بود. با توجه به کد ارزیابی ریسک فلزات مس و روی در رسوبات دارای سطوح ریسک پایین (%10-1) می باشند. مقایسه غلظت فلزات در رسوبات با استانداردهای sqgs وnoaa نشان داد که رسوبات در این منطقه آلوده نمی باشند. همبستگی معنی دار بین غلظت فلز روی در بافت نرم صدف و غلظت آن در بخش های ژئوشیمیایی بدست نیامد. درنقطه مقابل همبستگی معناداری بین غلظت مس در (s. cucullata) و رسوبات (بخش های تبادلی و آلی و کل) یافت شد. نتایج نشان می دهد که غلظت فلزات مس (16/183mg/kg/day ) و روی (86/1035mg/kg/day ) در بافت نرم دوکفه ای در منطقه مورد مطالعه بالاتر از استانداردهای غذایی می باشد. مقایسه میزان در معرض قرار گرفتن انسان به فلزات مس و روی از طریق مصرف صدف با مقادیر mrls و pmtdi نشان داد که مقدار روی (006/0mg/kg/day) در مقایسه با میزان این دو استاندارد بیشتر و مقدار مس (057/0mg/kg/day ) کمتر می باشد. بهرحال نتایج نشان داد که فلزات منشاء طبیعی داشتند و می توان از این صدف به عنوان شاخص زیستی مناسب در پایش فلز مس استفاده نمود. همچنین از دیدگاه تغذیه ای، مصرف بافت خوراکی این صدف برای مردم محلی توصیه نمی شود