پدافند غیرعامل passive defense) ) به مجموعه اقداماتی اطلاق می گردد که مستلزم به کارگیری جنگ افزار نبوده و با اجرای آن می توان از وارد شدن خسارات مالی به تجهیزات و تاسیسات حیاتی و حساس نظامی و غیرنظامی و تلفات انسانی جلوگیری نموده و یا میزان این خسارات و تلفات را به حداقل ممکن کاهش داد. هر اقدام غیر مسلحانه ای که موجب کاهش آسیب پذیری نیروی انسانی، ساختمان ها، تاسیسات، تجهیزات، اسناد و شریان های کشور در مقابل عملیات خصمانه و مخرب دشمن گردد، پدافند غیرعامل خوانده می شود . اقدامات پدافند غیرعامل شامل استتار، اختفاء، پوشش، فریب، تفرقه و پراکندگی، استحکامات و سازه های امن و اعلام خبر می باشد . این تحقیق دو هدف را دنبال میکند که در قالب زیر مشخص شده است : اهداف اصلی : تدوین راهبردی طرح پدافند غیرعامل مجتمع گازپارس جنوبی در جهت ایجاد توان مندی حفاظت همه جانبه از منابع انسانی. اهداف فرعی : تحقیق حاضر با هدف نگارش راهبردهای پدافند غیرعامل در برابر تهدیدات سناریوی معیار و تدوین راهکارها و دستورالعمل اجرایی و اصولی به منظور شرح خدمات تحقیق، جایگاه صنعت گاز در حوزه منافع ملی و سطح سرمایه گذاری در آن پوشش حوزه اقتصادی آن اشاره کرد. بطور کلی این تحقیق شامل پنج فصل می باشد که در فصل اول کلیات تحقیق و فصل دوم ادبیات تحقیق و در فصل سوم روش تحقیق و در نهایت فصل چهارم و پنجم تجزیه و تحلیل یافته های تحققیق و نتیجه گیری و پیشنهادات مطرح شده است . بعد از مشخص شدن شاخصهای اصلی پدافند غیرعامل که درهر یک از قسمتهای مختلف مجتمع گاز پارس جنوبی مورد بررسی قرار گرفت و وضعیت کلی هریک از این قسمتها از لحاظ برآورده سازی شاخصهای مورد بحث پدافند غیرعامل تحلیل گردیدکه پس از آن سطوح آسیب پذیری هریک از این قسمتها در مقابل تهدیدات محتمل مورد بحث و بررسی قرار گرفت. در این قسمت از تحقیق با توجه به اهداف تعریف شده برای این مجتمع، روند ارائه طرحهای پیشنهادی محقق و اجرای آنها در جهت افزایش توانمندی مجموعه در مقابل تهدیدات محتمل و کاهش آسیب پذیری نیروی انسانی شاغل و ساختمانها و همچنین تاسیسات و تجهیزات ارائه می شود . با توجه به بررسیهای صورت گرفته ، بطور کلی دو سناریوی عمده در جهت کاهش آسیب پذیری موارد ذکر شده پیشنهاد می شود. در سناریوی اول در مورد آسیب پذیری نیروی انسانی فعال در زمان جنگ، ساختمانها، تاسیسات و تجهیزات حساس و فعال در زمان جنگ بحث خواهد شد و راهبردها و برنامه هایی برای کاهش این آسیب پذیریها ارائه می گردد. در سناریوی دوم در مورد کاهش آسیب پذیری بخشهای حساس و غیرفعال در زمان جنگ بحث خواهد شد و سعی گردید راهبردها و برنامه هایی جهت کاهش آسیب پذیری نیروی انسانی ، ساختمانها و تاسیسات و تجهیزاتی که امکان انتقال آنها به نقطه ای امن و دور از خطر وجود ندارد، ارائه گردد. نهایتا نتایج خروجی و طرحهای پیشنهادی برای هر یک از دو سناریوی بالا در قالب گروه بندی و تیپ بندی انجام شده برای سازه ها و تاسیسات موجود بخشهای مختلف شرکت ارائه شد بطوریکه این راهبردها در قالب 9 هدف و23 راهبرداصلی و فرعی مشخص شده و ارائه گردید. راهبردها و برنامه های کاهش آسیب پذیری باید به گونه ای باشد که در جهت نیل به سه هدف اصلی شامل: حفظ حداقل فعالیتهای حیاتی منابع نیروی انسانی در مجتمع ، کمک به روحیه مقاومت در منطقه و همچنین کمک به تولید محدود و حداقلی شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی، حرکت نماید. بطوریکه تکنیک های مورد استفاده در کاهش آسیب پذیری می تواند شامل طرحهایی در قالب مستحکم سازی ، احداث پناهگاه ، شناسایی جان پناه ، ایمن سازی معابر، ایجاد موانع سازه ای برای محافظت در مقابل ترکش، طرح کاهش پرتاب شیشه و سقوط اجسام و طرح استفاده از عوارض طبیعی و پوشش گیاهی می باشد . کلمات کلیدی: پدافند غیر عامل – دفاع غیر نظامی – راهبرد- محیط شناسی – تهدید شناسی- استحکام – استتار- اختفاء- پراکندگی.