نام پژوهشگر: فاطمه محمدپور دهقانی

سنتز ایمیدازول های سه و چهار استخلافی با استفاده از کاتالیزور ایتریم نیترات شش آبه در شرایط بدون حلال و گرمایی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه یاسوج - دانشکده علوم پایه 1389
  فاطمه محمدپور دهقانی   بهادر کرمی

مشتقات ایمیدازولی یک گروه بسیار مهم از ترکیبات هتروسیکلی هستند که دارای خواص دارویی متعددی بوده و نقش مهمی در فرایندهای زیست شیمی ایفا می کنند. بسیاری از ایمیدازول های استخلاف دار به عنوان بازدارنده های کیناز p38 map، ضد التهاب، ضد حساسیت، قارچ کش، آفت کش و عوامل درمانی شناخته شده اند. برای سنتز ترکیبات آلی اخیرا واکنش های چند جزئی توجه زیادی را به خود معطوف کرده اند چون نیاز به جداسازی هیچ حدواسطی نداشته و باعث صرفه جویی در انرژی، زمان واکنش و مواد خام می شوند. با استفاده از واکنش های چند جزئی، تا کنون چندین روش برای سنتز ایمیدازول های 5،4،2- سه استخلافی و 5،4،2،1- چهار استخلافی گزارش شده است. ایمیدازول های 5،4،2- سه استخلافی بطور عمومی بوسیله تراکم حلقه زایی سه جزئی 2،1- دی کتون با یک آلدهید آرروماتیک و استات آمونیوم سنتز می شوند. از طرف دیگر سنتز ایمیدازول های 5،4،2،1- چهار استخلافی بوسیله تراکم چهار جزئی 2،1- دی کتون با یک آلدهید آرروماتیک، آمین نوع اول و استات آمونیوم انجام می شود. در این تحقیق ایتریم نیترات شش آبه به عنوان یک کاتالیزور موثر برای سنتز یک مرحله ای سریع و بهبود یافته ایمیدازول های 5،4،2- سه استخلافی و 5،4،2،1- چهار استخلافی مبتنی بر روش های عمومی ذکر شده با راندمان بالا در شرایط گرمایی و بدون حلال مورد استفاده قرار می گیرد. این روش دارای چندین مزیت از جمله بازده بالای محصول، زمان واکنش کوتاه، رویه های ساخت ساده، جداسازی آسان، واکنش گرهای ارزان و استفاده از واکنش گرهای غیرسمی می باشد.