سالک یا لیشمانیوز جلدی،یکی از بیماریهای اندمیک و شایع در برخی از نقاط کشور ماست. این عارضه پوستی،یک بیماری انگلی است که توسط تک یاخته ای به نام لیشمانیا ایجاد می شود و از طریق نیش پشه خاکی به انسان منتقل می گردد. پس از گزش پشه و طی دوره کمون، زخمی ایجاد می شود که پس از گذشت حدود یک سال،معمولا بهبود یافته و از خود جوشگاهی باقی می گذارد. با توجه به اینکه درمانهای موجود کاملا موثر نبوده و بعضاً دارای عوارض جانبی هستند، تلاش برای یافتن روشهای درمانی جدید و موثر موسسات تحقیقاتی جهان ادامه دارد. در این مطالعه سعی شده است داروی آرتمیزینین با مقادیر مختلف برای درمان این بیماری در محیط آزمایشگاهی و در مدل حیوانی مورد بررسی قرار گیرد. ابتدا دارو در محیط in vitro مورد ارزیابی قرار گرفت، سپس میزان دوز موثر ic50 بر روی پروماستیگوت های سوش استاندارد لیشمانیا ماژور(mrho/ir/75/er)، که برابر با mg/ml 25 بود، مشخص گردید. سپس موشهای نژاد balb/c به صورت زیر جلدی به میزان ml) 1/. با 106´ 2) پروماستیگوت زنده l.major در قاعده دم عفونی شده و پس از 40-35 روز زخم سالک در آنها کاملا ظاهر شد سپس به 5 گروه شامل 2 گروه تحت درمان به روش پماد موضعی و تزریق داخل صفاقی و 3 گروه شاهد(شاهد سالم، شاهد آلوده بدون درمان، شاهد وازلین) تقسیم شدند و سپس با مقادیر مشخص (mg/ml 25به ازای هر گرم از وزن بدن موش ) برای مدت شش هفته،درمان به شکل موضعی،2 بار در روز(هر 12 ساعت) و تزریق یکبار در روز به مدت 40 روز انجام گرفت. برای بررسی میزان تاثیر دارو به فاصله هر 4 روز قطر زخم و وزن موشها در طول دوره درمان، میزان مرگ و میر موشها، میزان سایتوکین ها، مورد بررسی قرار گرفت. که داروی استفاده شده به صورت ترکیب پمادی به طور موثری سبب کاهش قطر زخمها گردید. نتایج بدست آمده نشان داد که میزان بقاء موشها یی که تحت درمان پماد موضعی قرار گرفتند با گروه کنترل اختلاف معنی دار دارند. نتایج آزمون دانکن نشان-دهنده آن است که میانگین il-4 وifn-? گروه درمان پمادی به صورتی معنی دار بالاتر از سایر گروه هاست (05/0>p). امید است در آینده،تحقیقات بیشتری بر روی بیماری سالک انجام گیرد و دارویی با عوارض کمتر و تاثیر درمانی بیشتر در اختیار مبتلایان به سالک قرار گیرد.