نام پژوهشگر: منیژه زارع

نظره إلی الإیقاع فی شعر نازک الملائکه
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده ادبیات، زبانهای خارجی و تاریخ 1390
  منیژه زارع   رجاء ابوعلی

عنوان : نگاهی به ایقاع در شعر نازک الملائکه ایقاع : در اصل مشتق از یونانی به معنای جریان یافتن ایقاع شعری : توالی منظم مجموعه ای از عناصر آوایی و غیر آوایی که به شعر زیبایی می بخشند. نازک الملائکه : شاعر/ ناقد معاصر عراقی (1923 – 2007 ) ضرورت انتخاب موضوع : اهمیت ایقاع شعری در نقد/ عدم توجه ناقدان به ایقاع شعری نازک محورهای پژوهش : - بخش اول ( ایقاع خارجی در شعر نازک الملائکه ) شامل دو فصل وزن و قافیه . -بخش دوم ( ایقاع داخلی در شعر نازک الملائکه ) شامل دو فصل عناصر آوایی و غیر آوایی . مهم ترین اهداف پژوهش : مطابقت آرای انتقادی نازک در زمینه ی عروض با عروض اشعارش/ بررسی میزان نوآوری او در وزن و قافیه/ به دست آوردن مهم ترین زحاف ها و عله های شعری نازک/ پی بردن به چگونگی کاربرد نازک از وزن بر اساس معانی/ و چگونگی عملکرد او در بیان عواطف به وسیله ی ایقاع داخلی . نتایج : نازک الملائکه : آرای نقدی عروضی خود را در شعرهایش رعایت کرده است/ می توان با اندکی تأمل، وی را در وزن های شعری ، نوآور دانست/ وزن های آرام و سنگین را برای بیان اندوه و وزن های شاد و ریتمیک را برای بیان شادی استفاده کرده است/ به دلیل نوآوری در اشکال قافیه ، در ایقاع این عنصر نسبت به دیگر عناصر موفق تر است/ با به خدمت گرفتن عناصر ایقاع صوتی همچون «تکرار، هارمونی صوتی، توازی صرفی، توازی نحوی، جناس و رد العجز علی الصدر» و عناصر ایقاع فکری همچون «تضاد، مراعات النظیر، رمز، علامت سه نقطه» سعی در نشان دادن عواطف درونی خویش داشته است . روش : فنی با روی آوردن به توصیفی و تحلیلی در برخی موارد، ضمن روش آماری در بخش اول .