نام پژوهشگر: شهره میناپور
شهره میناپور سعید آجلی
یکی از مشکلات مهم پارچه های حلقوی بافت، لول شدن لبه های آنهاست. در یک ساختار حلقوی، نیروهای پسماند داخلی وجود دارند که از کشش اعمال شده بر ساختار پارچه در حین عملیات بافندگی، فشرده شدن و تبدیل نخ مستقیم به حلقه با خم شدن و پیچش آن ناشی می شوند. انرژی موجود در حلقه ناشی از این نیروها، مشکلات زیادی مانند جمع شدگی و لول شدن پارچه را سبب می شود. زمانیکه نخ برای تشکیل حلقه خم می شود، به دلیل خاصیت الاستیسیته خود، تمایل به مستقیم شدن و برگشتن به حالت اولیه دارد و اگر لبه پارچه آزاد باشد، این نیروها سبب بلند شدن لبه به سمت خارج از صفحه پارچه و تغییر شکل آن می شوند. لول شدن لبه های پارچه های حلقوی، یکی از عیوب آنها به شمار می رود. این پدیده، در عملیات تکمیل و دوخت و دوز پارچه می تواند باعث ایجاد مشکل و تولید ضایعات شود، بنابراین مطالعه و اندازه گیری مقدار لول شدن در پارچه های حلقوی اهمیت زیادی دارد. در مطالعات انجام شده تاکنون در رابطه با لول شدن پارچه های حلقوی، سعی بر شناسایی عوامل موثر بر لول شدن و اندازه گیری فاصله لول شدن پارچه با محاسبه گشتاورهای حلقه که به پارچه جهت لول شدن نیرو وارد می کنند، شده است. این گشتاورها تابع خصوصیاتی از نخ و پارچه مانند جنس، نمره و سختی خمشی نخ، طول حلقه، تراکم رج و ردیف و طرح بافت هستند که همه این پارامترها قبل از تولید پارچه معلومند. با پیش بینی لول شدن پارچه ها قبل از تولید، امکان محاسبه ضایعات پارچه ناشی از لول شدن، به هنگام آماده سازی پوشاک وجود دارد. هدف از انجام این تحقیق، بررسی اثر پارامترهای لیف، نخ و پارچه بر میزان لول شدن بافت های یکروسیلندر حلقوی پودی است. بدین منظور پارچه های حلقوی پودی توسط ماشین گردباف بافته شده و پارامترهای اثرگذار مربوط به نخ، پارچه و استراحت در سه سطح مختلف بررسی می شود. این پارامترها عبارتنداز: جنس و نوع الیاف، درصد الیاف، تاب نخ، نمره نخ، طرح بافت، تراکم بافت، زمان استراحت و جهت برش پارچه. باتوجه به تعداد پارامترهای گفته شده و تعداد سطوح بررسی آنها، از روش تاگوچی برای تولید نمونه ها استفاده می شود. با انجام آزمایشات لول شدن و بررسی نتایج آن، تمامی عوامل ذکر شده به عنوان عامل تأثیرگذار بر لول شدن پارچه ها شناخته شدند. عوامل طرح بافت و تراکم، به ترتیب دارای رتبه اول و دوم تأثیرگذاری در هر دو جهت برش ردیف و رج هستند. با برش در جهت ردیف، زمان استراحت پس از برش، تاب نخ، درصد مخلوط و نمره نخ و با برش در جهت رج، تاب نخ، نمره ی نخ، درصد مخلوط و زمان استراحت پس از برش رتبه های سوم تا ششم را دارا هستند. در بین عوامل و سطوح تعیین شده برای آن ها در این تحقیق، در برش در جهت ردیف، بافت “double cross tuck” دارای تراکم کمتر تهیه شده از نخ 50/50 پلی استر،پنبه با نمره ی انگلیسی 25 و تاب کمتر و با نداشتن زمان استراحت پس از برش، و در برش در جهت رج نیز بافت “double cross tuck” دارای تراکم کمتر تهیه شده از نخ 50/50 پلی استر،پنبه با نمره ی انگلیسی 20 و تاب کمتر و با نداشتن زمان استراحت پس از برش، حداقل میزان لول شدن را نتیجه خواهد داد. برای درک و تحلیل دقیق تر این پدیده، حلقه بافت ساده ی حلقوی پودی در نرم افزار آباکوس، شبیه سازی شده است و نتایج این مدل به عنوان شاخصی از میزان لول شدن بافت، با نتایج آزمایش میزان لول شدن پارچه مقایسه و اعلام گردیده است.