نام پژوهشگر: سمیه ملایی
سمیه ملایی حسن متین همایی
فعالیتهای بدنی شدید شرایطی را ایجاد می کنند که اغلب با افزایش تولید گونه های فعال اکسیژن و رادیکالهای آزاد در بافتهای مختلف و پلاسما همراه است، مکملهای آنتی اکسیدانی ممکن است در کاهش فشار اکسایشی ناشی از فعالیتهای بدنی شدید مفید واقع شوند. در پژوهش حاضر هدف بررسی تأثیر مصرف نوشیدنی کاکوتی بر شاخص های استرس اکسایشی متعاقب یک جلسه تمرین وامانده ساز بود(1,2,4,5) روش شناسی: به این منظور 17 نفر از دانشجویان دختر غیر ورزشکار سالم (میانگین سنی4±22 و قد 5± 163 و وزن 4± 63 ( بصورت در دسترس انتخاب شده و بصورت تصادفی در دو گروه دریافت کننده نوشیدنی کاکوتی و گروه کنترل جایگزین شدند. نوشیدنی کاکوتی بصورت دمکرده 48 ساعت قبل از فعالیت ورزشی هر 24 ساعت 3 وعده صبح و ظهر و شب ( در هر وعده 2gr در 200 ml آب جوش برای هر نفر) در گروه کاکوتی مصرف شد. گروه کنترل نیز شبه نوشیدنی همزمان با گروه کاکوتی مصرف نمودند. بعد از این دوره 48 ساعته آزمودنی ها تست بروس را بر روی نوار گردان انجام دادند. شاخصهای مالون دی آلدهید (mda) با ظرفیت آنتی اکسیدانی تام (tac) و تیول تام (-sh) و نیز نیم رخ لیپیدی از خون تهیه شده در سه مرحله پایه، قبل و بعد از فعالیت وامانده ساز با استفاده از روش های آزمایشگاهی سنجش شد. برای سنجش tac از کیت رندوکس، روش تجربی tba برای mda و رنگ سنجی hu استفاده شد. داده ها بصورت میانگین و انحراف استاندارد طی مراحل مختلف با نرم افزار spss.16 آزمون تحلیل واریانس مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی بررسی شد. یافته ها: نتایج نشان داد افزایش mda در گروه دریافت کننده کاکوتی پس از انجام فعالیت وامانده ساز به طور معنی دار کمتر از گروه کنترل بود . دامنه کاهش ظرفیت ضداکسایشی تام در گروه دریافت کننده کاکوتی پس از انجام فعالیت وامانده ساز به طور معنی دار کمتر از گروه کنترل بود. ولی دامنه تغییرات تیول تام در گروه کاکوتی پس از انجام فعالیت وامانده ساز مشابه گروه کنترل بود. نیم رخ های لیپیدی (تری گلیسیرید، کلسترول تام، لیپو پروتئین پرچگال) نیز تغییراتی را به همراه داشت که البته این تغییرات در هر دو گروه کاکوتی و کنترل یکسان بود. بحث و نتیجه گیری: با توجه به نتایج بدست آمده می توان گفت که نوشیدنی کاکوتی هرچند به صورت کوتاه مدت می تواند در تعدیل فشار اکسایشی ناشی از فعالیتهای وامانده ساز موثر واقع شود.این نتیجه بدست آمده را می توان به ترکیبات فنولی و فلاونوئیدهای موجود در کاکوتی نسبت داد که توانمندی بسیار بالایی در از بین بردن رادیکالهای آزاد دارند.بدین صورت که ترکیبات فنولی با دادن آسان اتم هیدروژنشان فعالیت گونه های فعال اکسیژن آزاد شده در حالت فشار اکسایشی را خنثی کرده و به این ترتیب باعث کاهش فشار اکسایشی ناشی از فعالیت میشوند.