چکیده در این پایان نامه اسانس ساقه و برگ یک گونه گیاهی بومی ایران از خانواده umbelliferae با عنوان dorema ammoniacum جمع آوری شده از شاهرود ، به روش تقطیر با آب (hydrodistillation) استخراج و سپس ترکیبات آن با استفاده از تکنیک gc/ms شناسایی گردید . در اسانس ساقه گیاه dorema ammoniacum با راندمان (w/w)3/0% تعداد 66 ترکیب شامل 76/90% از کل اسانس شناسایی گردید که عبارتند از : 8 مونوترپن (55/7%) ، 23 سزکویی ترپن (23/52%) ،یک دی ترپن و 34 ترکیب غیر ترپنی (81/30%). ترکیبات عمده در این اندام (13.68%) ?-muurolol ، (6.81%) hexadecanoic acid، (5.09%) e-nerolidol ، (4.47%) ?-cadinol و (4.39%) ?-caryophyllene بوده اند. همچنین در اسانس برگ گیاه dorema ammoniacum با راندمان (w/w)7/0% تعداد 25 ترکیب شامل 100% از کل اسانس شناسایی گردید که عبارتند از : 13 مونوترپن (94/79%) ، 10 سزکویی ترپن (2/18%) و 2 ترکیب غیر ترپنی (86/1%) . ترکیبات عمده در این اندام ، (30.94%) e-?-ocimene ، (11.09%) ?-terpinene ، (10.03%) p-cymene، (7.11%) z-?-ocimene ، (6.19%) terpinolene ، (5.25%) endo-fenchyl acetate ،(4.42%) e-?-farnesene و (4.23%) spathulenol بوده اند. جهت شناسایی اجزای تشکیل دهنده روغنهای اسانسی ، طیف جرمی هر یک از اجزاء با طیفهای جرمی استاندارد مقایسه شد و همچنین از اندیس بازداری کواتس به عنوان یک کمیت فیزیکی استفاده گردید و نیز در بررسی پایداری مواد متشکله از محاسبات کوانتومی ، نرم افزار gaussian استفاده گردید .