نام پژوهشگر: فاطمه بابایی

بررسی الگوهای سعادت و شقاوت در قرآن
پایان نامه دانشگاه تربیت معلم - تبریز - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 1390
  فاطمه بابایی   کریم علی محمدی

قرآن کریم در آیه ی 105 سوره ی هود انسان ها را به دو گروه سعید و شقی تقسیم می کند. در مورد این دو وا‍ژه تعریف ها و دیدگاه های مختلفی بیان شده است؛ از جمله، علامه طباطبایی فرموده اند: سعادت هر چیزی رسیدن آن به خیر وجودش و شقاوت، محرومیت و نداشتن آن است. امّا چون شکل گیری شخصیت انسان ها بیشتر متاثر از رفتار دیگران می باشد و یکی از شیوه های تربیتی قرآن شیوه ی الگودهی می باشد، بنابراین، لازم است در جهت معرفی الگوهای سعادت و برحذر داشتن از الگوها و چهره های شقاوت، اهمیت ویژه ای داده شود. الگو به معنای " اسوه، مقتدا ، سرمشق و ..." می باشد و تاسّی نیز به معنای اقتدا کردن و پیروی در رفتار و اعمال می باشد. از مزایای اسوه ها این است که اسوه ها عامل تحرک انسان و پویایی حیات انسان می-باشند، همواره و به سهولت در برابر دیدگان مردم قابل مراجعه و دست رسی می باشند. هم چنین با معرفی الگوهای خوب و بد می توان با انحرافات اخلاقی، اجتماعی و کاهش جرایم مبارزه کرد. قرآن کریم، در یک تقسیم بندی، الگوها را به الگوهای مثبت و منفی تقسیم کرده و مومنین را به تبعیت از الگوهای مثبت دعوت و از الگوهای منفی برحذر داشته است که ما از این الگو ها به الگوهای سعادت و شقاوت تعبیر می کنیم و الگوهای سعادت را به دو صورت کلی و مصداقی تقسیم کرده و الگودهی مصداقی را گاهی به صورت فردی و به دو نوع پیامبران از قبیل: محمد(ص)، ابراهیم(ع) و ... و غیرپیامبران مثل: لقمان، طالوت، مریم(س)، ...و گاهی به صورت گروهی مثل: اصحاب کهف، ... هم چنین، چهره های شقاوت را نیز به کلی و مصداقی و الگودهی مصداقی را نیز به دو صورت فردی از قبیل : ابلیس، قابیل، پسرنوح(ع) ... و هم چنین به صورت گروهی مثل: اصحاب فیل، قوم عاد و ... بیان کرده ایم. کلمات کلیدی: سعادت، شقاوت، اسوه، قرآن