در این مطالعه مقادیر جیوه کل و جیوه آلی در بافت های (کبد، کلیه و عضله) باکلان بزرگ، اردک سرسبز و چنگر که هر سه از مهمترین پرندگان تالاب های انزلی و گمیشان هستند، مورد بررسی قرار گرفت. اندازه گیری جیوه کل و آلی با استفاده از دستگاه ama 254 ساخت شرکت leco آمریکا انجام شد. آنالیز های آماری به وسیله نرم افزار های spss و excel انجام شد. ارتباط بین میزان جیوه کل و جیوه آلی با رژیم غذایی، وزن، طول و جنس های مختلف پرندگان مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان می دهند که تفاوت های مشاهده شده در غلظت جیوه کل و آلی پرندگان بیشتر تحت تاثیر رژیم غذایی می باشد و ارتباط مشخص و معنی داری در میزان جیوه اندازه گیری شده با طول، وزن و جنسیت مشاهده نشد. در کل میزان جیوه کل و متعاقب آن، جیوه آلی در هر سه گونه از پرندگان به صورت زیر کاهش می یابند: کبد > کلیه > عضله. مقادیر جیوه کل در نمونه های مورد مطالعه از01/0 میلی گرم در هرکیلوگرم عضله چنگر تا 67/5 میلی گرم در کیلوگرم در کبد باکلان بزرگ متغیر بود. دامنه این مقادیر برای جیوه آلی نیز از 64/4 میلی گرم در کیلوگرم بافت تر کبد باکلان بزرگ تا مقادیر بسیار جزئی و غیرقابل اندازه گیری در اندام های چنگر متغیر بود. این نتایج نشان می دهند که تقریبا در همه بافت ها متناسب با افزایش جیوه کل، جیوه آلی نیز افزایش می یابد. نسبت جیوه آلی به جیوه کل نیز از 82% در کبد باکلان بزرگ تا 46% در کبد اردک سرسبز متغیر است. همچنین همبستگی مثبت و معنی داری از نظر میزان جیوه کل اندازه گیری شده، بین کبد و کلیه اردک سرسبز وجود داشت. میانگین غلظت جیوه کل و متناسب با آن جیوه آلی، در بافت های باکلان بزرگ به حدی بالا بود که می تواند باعث اثرات منفی بر تولید مثل و رفتار این گونه داشته باشد. اما در دو گونه دیگر، جیوه تجمع یافته به حدی نیست که اثرات قابل ملاحظه داشته باشد.

به توانایی یک اکوسیستم در حفظ یک جامعه پایدار که شامل ترکیب، تنوع و عملکرد سازمانی موجودات زنده است، یکپارچگی اکولوژیک گفته می‏شود. شاخص‏های یکپارچگی اکولوژیک، تصویری از تغییرات محیط زیست را در بازه زمانی نسبتاً طولانی نشان می‏دهند که باید برای مدیریت دقیق‏تر اکوسیستم استفاده شوند. هدف از این مطالعه سنجش کارایی متداول‏ترین شاخص‏های اکولوژیک، برای ماهیان و بزرگ بی‏مهرگان آبی در ارزیابی رودخانه‏ی تجن است. ماهیان و بزرگ بی‏مهرگان آبی به ترتیب با استفاده از تور ماهیگیری ایستایی و دستگاه نمونه‏بردار سوربر در 17 ایستگاه در فصل پاییز سال‏های 1392 و 1393 نمونه‏برداری شد. تجزیه و تحلیل‏های آماری با نرم‏افزار‏های excel, spss, past و r انجام گردید. در سال اول و دوم به ترتیب تعداد 2416 و 2209 قطعه ماهی صید شد. تعداد کل افراد بزرگ بی‏مهرگان آبی برای سال اول و دوم به ترتیب 7098 و 6016 شمارش گردید. نتایج آزمون تحلیل تطبیقیِ قوس‏گیری شده قزل‏آلای خال قرمز و سس ماهی کورا، به عنوان گونه‏های شاخص منطقه برای آب‏های پاکیزه تایید می‏کند. آزمون تحلیل تطبیقی متعارف، به ماهیان و بزرگ بی‏مهرگان آبی در ارزیابی یکپارچگی اکولوژیکی رودخانه، امتیاز مشابهی داد. میزان اکسیژن محلول و دمای آب، بیشترین نقش را در توزیع ماهیان داشتند در حالی که در توزیع بزرگ بی‏مهرگان آبی، میزان ریزمغذی‏ها (فسفات و نیترات)، سهم زیادی داشتند. نتایج نشان داد کاراییِ شاخص یکپارچگی اکولوژیکی "کار" مربوط به آمریکا، برای ماهیان و شاخص "نسبت اکولوژیک" مربوط به اروپا برای بزرگ بی‏مهرگان آبی در ارزیابی یکپارچگی اکولوژیک رودخانه، بهتر از سایرِ شاخص‏های مورد مطالعه (13 شاخص بزرگ بی‏مهرگان آبی و 3 شاخص ماهی) بود. ضمناً، نتایج همه شاخص‏ها نشان‏دهنده کاهش کیفیت آب از بالادست به پایین‏دستِ رودخانه بود. بیشترین تاثیر منفی بر ساختار موجودات زنده اکوسیستم را به ترتیب کارخانه صنایع چوب و کاغذ و کار‏گاه‏های شن و ماسه داشتند.