نام پژوهشگر: یوسف سیاهپور
یوسف سیاهپور بهزاد معینی سام
آثار باستانی و مخصوصا سفالینه های قبل از تاریخ، در مناطق مختلف ایران –بخصوص مناطق لرنشین- نشان می دهد که اقوام مختلفی از 8000 سال پیش، در این مناطق می زیسته اند، و زندگی و تامین معیشت آنها را، از جمع آوری محصولات گیاهی و شکار حیوانات وحشی، تا اهلی کردن برخی از گیاهان و حیوانات وحشی و دامداری و کشاورزی، نشان می دهد، ولی هویت هیچ یک از این اقوام مشخص نیست؛ اما از دوره ی تاریخی به بعد، هویت و خاستگاه برخی از اقوام، مشخص، و معلوم گشته است که اقوامی همچون عیلامی ها، کاسی ها، لولوبی ها، گوتی ها و اقوام دیگری در فلات ایران و مخصوصا مناطق لرنشین می زیسته اند. هم زمان و پس از این اقوام، اقوام دیگری به نام "آریایی ها" از نواحی جنوب روسیه به فلات ایران مهاجرت کردند و پس از روبرو شدن با اقوام کهن ساکن فلات ایران، به مرور زمان بر آنها مستولی گشته و تقریبا در تمام مناطق ایران سکنی گزیدند. در این میان، اختلاط هایی بین اقوام اولیه ی ساکن در فلات ایران و اقوام مهاجر آریایی صورت پذیرفت که در بسیاری از موارد، تعیین ریشه ی نژادی اقوام را دشوار ساخته است. یکی از این اقوام که هنوز هویت و خاستگاه نژادی آن مشخص نشده است، قوم "لر" می باشد؛ قومی که اغلب، در مناطق کوهستانی زاگرس تا سواحل خلیج فارس سکونت دارند و به زبان لری، که خویشاوند زبان فارسی است و به لهجه های مختلفی تقسیم می شود، تکلم می کنند. این قوم، به دلیل نداشتن رسم الخط، هیچ گونه اثر ادبی مکتوبی نداشته است، و به همین دلیل، از پیشینه ی تاریخی و باستانی –و بالطبع، خاستگاه نژادی- آنها، اطلاعی در دست نیست. نگارنده در این پژوهش سعی کرده است، با جستار در منابع مکتوب اقوام باستانی ساکن در منطقه ی زاگرس –اعم از ساکنین اولیه و آریایی های مهاجر- و همچنین، بررسی آثار تاریخی، باستانی، فرهنگی و زبانی اقوام قدیمی ساکن در مناطق لرنشین کنونی، و تطبیق جغرافیای محل سکونت لرها با جغرافیای محل سکونت اقوام باستانی، در حد امکان، خاستگاه نژادی قوم لر –که احتمالا قومی کهن است- را مشخص کند.