نام پژوهشگر: نیما شاهین فر
نیما شاهین فر علی فتحی آشتیانی
چکیده مقدمه: مطالعه بنیادهای زیستی هیجانات خودآگاه موضوعی است که امروزه مورد توجه فزاینده قرار گرفته است. پژوهش حاضر در دو بخش انجام شد. در بخش اول به بررسی رابطه بین ویژگی های شخصیتی و احساس گناه پرداخته شد و در بخش دوم تغییرات کورتیزول هنگام احساس گناه مورد بررسی قرار گرفت. روش: در یک مطالعه آزمایشی، در مرحله اول از دو دانشگاه شهر تهران، 60 نفر زن و 60 نفر مرد به صورت نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند و پرسشنامه پنج عاملی شخصیتی نئو و آزمون عاطفه خودآگاه را تکمیل کردند. در مرحله دوم، 60 نفر از آنها، به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند. از آزمودنیها در گروه آزمایش، آزمون عاطفه خودآگاه و یک نمونه بزاق به عنوان پیشآزمون گرفته شد. سپس آزمودنیها به نواری که محتوای آن آخرین موقعیتی بود که در آن احساس گناه داشتند گوش دادند، در حالیکه همزمان در حال تجسم آن بودند. در انتها، مجددا از آزمودنی ها در گروه آزمایش، آزمون عاطفه خودآگاه و یک نمونه دیگر بزاق گرفته شد. این درحالی بود که از آزمودنیهای گروه گواه در موقعیت مشابه بدون هیچ مداخلهای، در پیشآزمون و پسآزمون آزمون عاطفه خودآگاه و نمونه بزاق گرفته شد. در بخش دوم آزمون ویژگی های شخصیتی و عاطفه خودآگاه به منظور بررسی احساس گناه و ویژگی های شخصیتی به عمل آمد. یافتهها: نتایج بدست آمده نشان داد که احساس گناه با ویژگی های روانآزردهگرایی، برون گرایی و باوجدانبودن رابطه مثبت معنادار داشتند. بعلاوه تحلیل دادهها نشان داد که ترشح کورتیزول با احساس گناه افزایش می یابد.در بخش دوم تحقیق داده-های بدست آمده از طریق ضریب همبستگی پیرسون و آزمون t مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتیجه گیری: می توان در دارو درمانی بیماران که از احساس گناه شدید رنج می برند از داروهای که در کاهش کورتیزول موثرند سود برد و همچنین در رواندرمانی بر ویژگی های شخصیتی که این افراد از آن برخوردارند تاکید کرد.