نام پژوهشگر: طاهره دببریان
طاهره دببریان شهریار ساسانی
در سال های اخیر تلاش های زیادی برای تولید و تکثیر سیب زمینی عاری از ویروس و سایر عوامل بیماری زا توسط متخصصین صورت گرفته و استفاده از تکنیک کشت بافت به عنوان یکی از بهترین روش ها به این منظور پیشنهاد شده است. برای بررسی تأثیر طول روز و دما و محیط کشت بر ریزغده زایی ارقام سیب زمینی در شرایط درون شیشه ای آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه کرت های کاملا تصادفی در شش تکرار اجرا شد. ریزغده زایی ریزنمونه های سه گره ای ارقام مارفونا، بورن و آگریا در سه آزمایش مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش اول شامل سه سطح فتوپریود (تاریکی، روز کوتاه ? ساعت روشنایی و 16 ساعت تاریکی و روز بلند 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی) و دو سطح دما (نرمال 21-17 و سرد 17-12درجه سانتیگراد) و در آزمایش دوم 4 سطح محیط کشت شامل ساکاروز 8%ms + 5 mg/lit ba + ، ساکاروز 6% 4 mg/lit kin +ms ، ساکاروز8% +ba 0.5g ccc+5 mg/lit + ms ، ساکاروز 8% + ms و در آزمایش سوم، چهار محیط کشت شامل سه غلظت 40 ، 80 و 120 گرم شکر به همراه ms پایه در مقایسه با تیمار شاهد 80 گرم ساکارز مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که از نظر تیمارهای طول روز و دما صفات تعداد ریزغده، وزن کل ریزغده، میانگین وزن ریزغده و زمان ظهور اولین ریزغده تفاوت معنی داری در سطح 1% داشتند. همچنین همه صفات تحت تاثیر چهار نوع محیط کشت هورمونی مورد بررسی از نظر آماری اختلاف معنی داری در سطح 1% نشان دادند. در بررسی تأثیر جایگزینی غلظت های مختلف شکر با ساکارز در همه صفات به غیر از زمان ظهور اولین ریزغده تفاوت آماری معنی-داری در سطح 1% مشاهده شد. رقم آگریا در شرایط دمای سرد و طول روز کوتاه و همچنین تاریکی، بیشترین ریزغده را به ترتیب با 33/5 و 08/5 و بالاترین وزن کل ریزغده را به ترتیب با میانگین 621/2 و 484/2 گرم تولید کرد و ارقام مارفونا و بورن در شرایط طول روز بلند و دمای نرمال کمترین وزن ریزغده را داشتند. آگریا و بورن در دمای نرمال و طول روزکوتاه به ترتیب با 81/9 و 22/10میلی متر بیشترین قطر ریزغده را داشتند. آگریا و بورن در محیط کشت کینتین به ترتیب با میانگین 2/4 و 4 ریزغده بیشترین تعداد ریزغده را دارا بودند و بیشترین وزن کل ریزغده و میانگین وزن ریزغده مربوط به آگریا در محیط کشت کینتین با میانگین 686/1 و 589/0 گرم بود. آگریا در محیط کشت ساکارز 8% بالاترین قطر ریزغده را با میانگین 31/11 میلیمتر داشت. آگریا در شکر 8% بیشترین تعداد ریزغده را با میانگین 66/3 تولید کرد.