نام پژوهشگر: سعد جابریانی

الشاعر محمد سعید الحبوبی النجفی، حیاته و شعره
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1389
  سعد جابریانی   ناهده فوزی

« چکـیده » این پایان نامه به بررسی شعر وزندگی محمد سعید حبوبی نجفی، که یکی از طلایه داران عرفان،جهادواجتهاد ویکی ازستارگان درخشان شعر وادب در جهان تشیع است.وی درسال(1266ه.ق)درشهر نجف دیده به جهان گشود.اوازخاندانی علوی تبارواصالتاً حجازی بوده که بعدها اجداد وی از منطقه حجاز به عراق آمده،در آن جا ساکن شدند.محمد سعید در دوران جوانی اشعار نغز وبدیعی سروده وبه عنوان یکی ازشاعران معروف عرب مطرح گردید،اما علاقه شدید وی به کسب علوم اسلامی،او را ازشعر جدا کرده ودر ردیف فضلای سخت کوش وبا همت حوزه علمیه نجف اشرف قرار داد.حبوبی ازمعدود فقیهانی است که قله های رفیع فقه وادب وعرفان وجهاد را فتح کرد وهمه را یکجا در پیش برد اهداف اسلامی به کار گرفت.در حادثه خانمانسوز جنگ جهانی اول که نیروهای انگلیسی شهر بصره را اشغال کردند،او درصف پیش گامان مبارزه با دشمن قرار گرفت،واعلان جهاد داده ودفاع از کشور را یک فریضه دینی دانستند،وشخصاً فرماندهی 90 هزارنفر ازمبارزان مسلمان را برعهده گرفتنه بود ودرخط مقدم نبرد_با داشتن بیش از 67سال- پرشورترین حماسه ها را آفرید.سرنجام این مجاهد نستوه وادیب توانا بعد از عمری تلاش در اعتلای معارف اسلام وتعالیم اهل بیت(ع)در میدانهای اجتهاد وجهاد ونیایش وستایش به درگاه حضرت پروردگار با قلبی آکنده ازعشق ومعرفت الاهی در سال(1333ه.ق)در اثر ناراحتی های شدید که از تسلط دشمنان اسلام بر مملکت اسلامی بر قلبش سایه افکنده بود.در محراب نمازش ودر سنگر جهاد ومبارزه بادشمنان دین خدا،یعنی شهر ناصریه،دعوت حق را لبیک گفت.پیکر مطهر آن عارف مجاهد به شهر نجف منتقل شده ودر صحن شریف علوی به خاک سپرده .متأسفانه تاکنون پژوهشگران کشورمان، میراث ارزشمند ادبی این شاعر برجسته را مورد بررسی قرارنداده اند بطور کلی این پایان نامه در سه محور خلاصه می شود: محور اول: به بررسی زندگی شاعرکه درعصر عثمانی ودر قرن نوزدهم میلادی می زیست اختصاص یافته است.محیطی که احساسات وعواطف ونگرشها وبینشهای شاعر رادر خود پروراند وشکوفا نمود،همانطوری که میدانیم شاعر فرزند زمان ومحیط خود است،لذا جهت شناختن کافی وکامل شاعر، لازم است محیط زندگی اورا کاملا بررسی نمود. محور دوم: شامل کوششی است،برای روشن کردن ویژگی های فنی شعر شاعر،از طریق بررسی انواع وعناصر ساختار قصیده،وشیوه های فنی ،وزبان شعرشاعر،وشیوهای بلاغی( بیانی) که از طریق آن تصویرهای شعری نمایان می شود.می باشد.سپس به بررسی فنون شعری شاعرکه آنها: مساجلات،ومراسلات،ومخمّسات،وموشّحات،ومشارکات،پرداخته شد. محور سوم: سعی شده مضامین مختلف اشعار شاعربررسی شوند که عبارتند از: غزل و نسیب،ووصف می وطبیعت، ومدح،ورثاء،وفخر،وحکمت،وشکوی،وشعرمذهبی،وملی ووطنی. کلید واژها: محمد سعید حبوبی – فنون وشیوهای شعری – مضامین شعری .