شناخت خواب اعم از طبیعی یا مصنوعی در حیطه ی علم پزشکی و از نظر تخصّص پزشکی در قلمرو علوم روانشناسی قرار دارد و صدور حکم قضایی مبنی بر مسوولیّت و یا عدم مسوولیّت شخص خواب و مجازات وی نسبت به جرم ارتکابی اش در حیطه ی حقوق کیفری است. از این حیث شناخت طبیعت و ماهیّت ارگانیک خواب و چگونگی ارتکاب جرم از حیث ارکان تشکیل دهنده ی آن و نیز تعیین مسوولیّت یا عدم مسوولیّت کیفری خوابگرد اهمیّت بسزایی دارد. قوانین کیفری ایران جز در مواد225 و 323 قانون مجازات اسلامی، اشاره ی دیگری به این موضوع ندارد. این نوشتار، با بررسی ارتکاب جرم در خواب، انواع خواب و علل حرکات شخص خواب را از نگاه روانپزشکان و حقوقدانان تبیین می نماید و ضمن بررسی وضعیّت اراده، اختیار و قصد شخص خوابیده، چگونگی ارتکاب جرم از سوی او و دامنه ی مسوولیّت کیفری و اعمال مجازات بر مرتکب را با تحلیل و بررسی مواد قانونی بیان می کند.