نام پژوهشگر: سکینه پوررنجبری
سکینه پوررنجبری علیرضا بابایی
از آنجایی که فاکتورهای اقلیمی به ویژه زمان کاشت بر میزان عملکرد دانه گیاهان روغنی موثر است، لذا تعیین دقیق زمان کاشت هر گیاه در هر منطقه اولین قدمی است که می توان در رابطه با کاشت یک گیاه انجام داد. روغن کتان کاربرد وسیعی در صنایع دارویی، آرایشی و بهداشتی دارد و اسید چرب امگا 3 (اسید لینولنیک) و امگا 6 (اسید لینولئیک) مهم ترین اسیدهای چرب روغن کتان هستند که از نقطه نظر دارویی اهمیت زیادی دارند. هدف از انجام این پژوهش بررسی اثر تاریخ کاشت بر خصوصیات رشدی ،کمیت و کیفیت اسیدهای چرب بذر گیاه کتان روغنی (linum usitatissimum l.)، و تعیین مناسب ترین زمان کاشت این گیاه در منطقه غرب تهران است. این آزمایش در سال 1388-1389 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس تهران در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی و با 3 تکرار صورت پذیرفت. تیمارهای این آزمایش هفت تاریخ کاشت شامل 12اسفند،28اسفند،12 فروردین،28فروردین،12 اردیبهشت ، 28 اردیبهشت و12خرداد بودند. ارتفاع گیاه، تعداد انشعابات، تعداد کپسول، وزن هزار دانه خصوصیات رشدی مورد مطالعه بودند. استخراج روغن با سوکسله و آنالیز اسیدهای چرب با استفاده از دستگاه gc انجام شد. تاریخ کاشت تاثیر معنی داری در سطح احتمال 1% درصد بر تعداد شاخه های فرعی ، تعداد کپسول و ارتفاع گیاه داشت. اثر تاریخ کاشت بر صفات وزن هزار دانه و درصد روغن معنی داری نبود. نتایج نشان دادند که تفاوت در میزان اسیدهای چرب در مناطق تحت مطالعه معنی دار بود (1%>p). بیشترین و کمترین میزان اسید لینولنیک به ترتیب در تاریخ کاشت 12اسفند و 12فروردین بدست آمد.