نام پژوهشگر: رستم حیدری درویشانی
رستم حیدری درویشانی بهروز سبحانی
ارقام روغنی زیتون با دارا بودن بیش از 20 درصد روغن و کیفیت برتر نسبت به روغن های نباتی از اهمیت ویژه ای برخوردارند. به همین دلیل شناسایی مناطق مستعد برای کشت زیتون در کشور، حائز اهمیت است. تحقیق حاضر با هدف شناخت عوامل و عناصر اقلیمی موثر در کشت ارقام زرد و روغنی زیتون در استان مازندران و همچنین پهنه بندی نواحی مستعد کشت این محصول از نظر اقلیمی و محیطی در محیط gis می باشد. برای این منظور عناصر اقلیمی دما، بارش، نم نسبی، تبخیر و تعداد روزهای یخبندان، از 28 ایستگاه سینوپتیک و کلیماتولوژی استان، از بدو تاسیس تا سال 1388، گردآوری شده است. همچنین نقشه های سطوح ارتفاعی، شیب، جهت شیب و لایه های تیپ خاک و کاربری اراضی استان، تهیه و پردازش گردید. در این تحقیق پس از مطالعه شرایط اقلیمی استان و مقایسه آن با مناطق زیتون خیز ایران و مدیترانه به تشکیل پایگاه اطلاعات اقلیمی و منابع زمینی استان در محیط gis پرداخته شد و لایه اطلاعاتی مربوط به هر یک از آنها تهیه شد. به منظور اولویت بندی و ارزیابی معیار ها و لایه های اطلاعاتی در رابطه با هم و تعیین وزن آنها از روش تحلیل تصمیم گیری چند معیاره (mcdm) مبتنی بر روش فرآیند سلسله مراتبی (ahp) استفاده شد. سپس با وزن دهی به لایه های تهیه شده بر اساس معیارها و مدل مورد نظر ، همپوشانی و تحلیل فضایی لایه ها در محیط gis صورت گرفته و لایه نهایی پهنه بندی برای کشت زیتون تهیه شد. بر اساس نتایج به دست آمده، اراضی استان مازندران از نظر پتانسیل اقلیمی و محیطی برای کشت زیتون به چهار طبقه خیلی مناسب با 3/15 درصد، مناسب با 2/48 درصد، متوسط با 2/28 درصد و نامناسب با 3/8 درصد مساحت تقسیم بندی شدند.