نام پژوهشگر: زینب زارع
زینب زارع مرتضی هاشمی
از دیدگاه ساختار گرایی آنچه در بررسی و شناخت اثر ادبی اهمیت دارد و باید مورد توجه باشد خود « متن» و مناسبات درونی آن است، و نه پدید آورنده یا زمینه های پدید آمدن آن . در این گونه بررسی درونی متن، هدف مطالعه معنا و دلا لت های اثر ادبی نیست، بلکه شناخت و بررسی « نشانه های اثر ادبی» و ساختارهای صوری آن است که دلالت های اثر ادبی را امکان پذیر می کند. یعنی همان چیزی که به اثر ادبی، ویژگیهای ادبی می بخشد و در نقدها و شرح های رایج متون ادبی فارسی همواره نادیده گرفته شده است. در حقیقت هر گونه شرح و تحلیل و نقد ادبی، اگر بخواهد ادبی باشد، ناگزیر باید به کشف و بررسی عناصر ادبی اثر و الگوهای ویژه آن بپردازد که بر پایه الگوی زبان عادی بنا می شود و بیشتر در ساختارهای ، « آوایی» ، « واژگانی»، « نحوی» و «فرا جمله» شکل می گیرد. پژوهش حاضر کوششی است برای بررسی یکی از متون کلاسیک ادبیات فارسی از این دیدگاه و به این شیوه. این پژوهش شامل چهار فصل است. در فصل نخست، جمع بندی فشرده ای از ساختار گرایی،فرمالیسم، اصول ساختارگرایی ادبی، زیبا شناختی ساختار گرا ارائه شده، در فصل دوم، ساختار زبان متن کفش های مکاشفه مورد تحلیل قرار گرفته و سه ساختار عمده در آن باز شناخته شده است و در فصل سوم ساخت شکنی بلاغی و نقش صناعات بلاغی در شکست و واسازی متن، و جلوه های زیبا شناختی آن بررسی شده و در فصل چهارم، تجربه زیبا شناختی محتوا به تفضیل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. متن مورد استناد در این پژوهش ، متن« کفش های مکاشفه 1375» انتشارات بین المللی هدی است و شماره بیت ها بر اساس همین نسخه است. کلید واژه ها: زیبا شناختی، ساختار گرایی، صور خیال، احمد عزیزی، کفش های مکاشفه.