نام پژوهشگر: مظفر علی دادی گراوند

تحلیل سیاسی-تاریخی عملکرد والیان عباسی در طبرستان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بیرجند 1390
  مظفر علی دادی گراوند   محمد حسن الهی زاده

چکیده: این رساله بر آن است تا عملکرد سیاسی- تاریخی والیان عباسی در طبرستان مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد.اکثر فرماندهان عرب از همان آغاز فتح ایران به طبرستان راه یافتند اما نتوانستند مأموریت خود را به خوبی اجرا کنند و در ازای دریافت اندکی خراج با سلسله¬های محلی صلح کرده و بر می گشتند. دردوره عباسیان ، حدود759-758/141 است که نواحی جلگه ای طبرستان تسخیر می شودو والیان عباسی در آن جا مستقر می شوند؛ در حالی که نواحی کوهستانی همچنان در دست سلسله های محلی است. معمولأ بین والیان عباسی و سلسله های محلی رقابت و درگیری وجود داشته است. آن چه روشن است عباسیان تمایلی به وجود سلسله های محلی در طبرستان نداشته اند و اگر قدرت بر انداختن آن ها را داشتند مجبور به تحمل آنان در نواحی کوهستانی نمی شدند.سلسله های محلی نیز بارها در عمل با اتحاد همدیگر و مردم، با به راه انداختن شورش ها و قتل عام نفرت خود را از ظلم و ستم والیان عباسی نشان دادند. موقعیت جغرافیایی طبرستان به همراه سلسله های محلی،رفتار نامناسب والیان عباسی،حضور علویان در منطقه و تدین و عدالت خواهی آنان زمینه های ضعف والیان عباسی را فراهم کرد.در نهایت دعوت اهالی طبرستان از حسن بن زید علوی و پیروزی وی بر والیان عباسی، دوران تازه ای را در حیات سیاسی و مذهبی طبرستان ایجاد نمود بنابراین همین عملکرد نادرست آنان باعث سقوط آنان گردید. واژگان کلیدی: طبرستان، والیان عباسی، اسپهبدان، اسلام