هدف از انجام این تحقیق بررسی روند تغییرات در ترکیبات شیمیایی و تجزیه پذیری علوفه گیاه یونجه طی سه مرحله رشد قبل از گلدهی، اواسط گلدهی و گلدهی کامل می باشد. به این منظور از دو رأس گوسفند فیستوله گذاری شده برای آزمایشات in situ و in vitro استفاده گردید. برای انجام آنالیز آماری داده ها در قالب طرح کاملا تصادفی از نرم افزار sas و جهت تحلیل و بررسی داده های تجزیه پذیری از برنامه کامپیوتری naway استفاده شد. نتایج نشان داد یونجه در مرحله بدون گل حاوی بیشترین مقدار پروتئین خام و کمترین مقدار فیبر خام بود. برگ با بیشترین میزان تجزیه پذیری و ساقه با کمترین مقدار عوامل تعیین کننده ویژگی تجزیه پذیری کل گیاه بودند. میزان تجزیه پذیری به ترکیبات فیبری و حلالیت بستگی دارد. با افزایش مرحله رشد مقدار پروتئین خام، تجزیه پذیری و مواد محلول کاهش و مقدار دیواره سلولی، پروتئین دیواره سلولی، دیواره سلولی بدون همی سلولز و پروتئین دیواره سلولی بدون همی سلولز افزایش می یابد. همچنین با افزایش مرحله رشد میزان همی سلولز، سلولز و لیگنین افزایش می یابد. تجزیه پذیری پروتئین خام بین مراحل رشد اختلاف معنی داری (05/0 p< ) داشت و در مرحله گلدهی کامل کمترین مقدار بود. تجزیه پذیری موثر ماده خشک نیز بین مراحل رشد اختلاف معنی داری (05/0 p< ) نشان داد و در مرحله گلدهی کامل کمترین مقدار بود. در این تحقیق همبستگی منفی بین پروتئین خام با دیواره سلولی، تجزیه پذیری ماده خشک با دیواره سلولی، تجزیه پذیری پروتئین خام با پروتئین دیواره سلولی بدون همی سلولز، تجزیه پذیری پروتیئن خام با دیواره سلولی، تجزیه پذیری ماده خشک و پروتئین خام کل گیاه با افزایش مرحله رشد و همبستگی مثبت بین پروتئین خام با تجزیه پذیری پروتئین خام، پروتئین خام با تجزیه پذیری ماده خشک مشاهده شد.