نام پژوهشگر: مهدی امانی اسطلخکوهی
مهدی امانی اسطلخ کوهی سید جلال دهقانی فیروز آبادی
معمولاً در رویه، ساختار و سازمان تصمیم گیری سیاست خارجی هر کشوری نهادها و مراکز مختلفی وجود دارند که به فراخور توانایی خود در روند تصمیم گیری موثر هستند. در یک نوع تقسیم بندی، این مراکز را می توان به رسمی و غیررسمی تقسیم کرد. مبنای این نوع تقسیم بندی، در این تحقیق، قانون اساسی است. از نمونه های بارز این نوع مراکز در جمهوری اسلامی ایران؛ قوه مجریه که در آن وزارت امور خارجه متولی امر است، یا قوه مقننه که در آن کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی به مباحث حوزه سیاست خارجی می پردازد و یا شورای عالی امنیت ملی و... می باشند. اما در مورد مراکز غیررسمی که مورد نظر این پژوهش است، تعیین مصادیق، کمی دشوار به نظر می رسد. زیرا: اولا: انواع و عوامل متعددی را در صورت ریز شدن در مباحث می توان ذکر کرد. ثانیا: این مراکز علی رغم پرداختن به آنها در سطوح مختلف علمی و غیر علمی جامعه، به طور جدی شناسایی، تعیین و دسته بندی نشده اند. ثالثا: نوع تاثیرگذاری آنها با توجه به کارکردشان بصورت کلی بیان شده است. بنابراین آنچه مورد نظر این تحقیق است آنکه به شناسایی برخی از این عوامل پرداخته تا تاثیرات آنها بر سیاست خارجی ایران روشن شود. بنابراین در این تحقیق سعی بر آن است که برخی از مراکز غیررسمی شناسایی و بررسی شوند تا تاثیرات آنها بر سیاست خارجی ایران روشن شود. زیرا همانطوری که در تحقیق خواهد آمد امروزه نقش سازمانها، نهادها، مراکزغیررسمی غیردولتی، ngoها، انجمنها و غیره در پیشبرد اهداف ملی و منافع ملی نقش بسزایی دارند. اگر امروزه صحبت از قدرت نرم می شود و اگر برای پیشبرد اهداف و اصول سیاست خارجی کشورها از دیپلماسی عمومی صحبت می شود، این ناشی از مناسب بودن میدان عمل این گونه عوامل و مراکز در جهت دهی و سامان دهی افکار عمومی و اقبال عموم است. از این جهت است که با بررسی این عوامل چند هدف دنبال می گردد؛ اول شناسایی برخی از مراکز غیررسمی تاثیرگذار، دوم حوزه ی نفوذ آنها و سوم نوع تاثیرگذاری آنها. لذا در این تحقیق شهروندان ایرانی جهانی ، جامعه هنری، جامعه ورزشنی و دانشجویان و رابطه شان با سیاست خارجی مورد بررسی قرار خواهند گرفت