آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 10 تیمار و 4 تکرار 15 قطعه ای جوجه خروس سویه راس 308 به منظور بررسی اثر سطوح مختلف سبوس برنج وآنزیم فیتاز در فاز های میاندان و پسدان بر عملکرد جوجه های گوشتی صورت گرفت. در این آزمایش تعداد 600 قطعه جوجه گوشتی سویه راس 308 به مدت 42 روز روی بستر پرورش یافتند. یک جیره ذرت- سویا به عنوان تیمار شاهد و نه جیره آزمایشی حاوی سطوح 10 و 20 درصد سبوس برنج در فاز میان دان (24-10 روزگی) و پسدان (24- 42 روزگی) به گونه ای با و بدون آنزیم فیتاز براساس توصیه راهنمای پرورش جوجه گوشتی شرکت راس تهیه شدند که از نظر محتوی انرژی و پروتئین یکسان بودند. برای مطالعه روابط فاکتورهای اصلی و اثر متقابل سطوح سبوس برنج و آنزیم فیتاز در فاز میانی، داده ها به صورت فاکتوریل 3×2 در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی آنالیز شدند. نتایج حاصل از آزمایش نشان داد که بین تیمار شاهد با گروه های دریافت کننده سبوس برنج در خوراک مصرفی و افزایش وزن بدن در سنین 24-10 و 24-42 روزگی اختلاف معنی داری وجود نداشت. اما استفاده از سبوس برنج به طور معنی داری سبب افزایش ضریب تبدیل خوراک در فواصل سنی مختلف شد (01/0p<). ترکیب لاشه جوجه های گوشتی به صورت درصد لاشه تحت تاثیر جیره های مختلف آزمایشی قرار نگرفت. اما سطوح مختلف سبوس برنج سبب افزایش معنی داری در درصد وزن ران به لاشه گردید (05/0p<). همچنین سطوح مختلف سبوس برنج تاثیر معنی داری بر خاکستر استخوان درشت نی نداشت. تیمار دارای 20 درصد سبوس برنج با آنزیم فیتاز در میاندان و پسدان دارای قیمت یک کیلوگرم گوشت تولیدی به ازای دان مصرفی کمتری نسبت به جیره های آزمایشی دیگر بود (05/0p<). نتایج دیگر این آزمایش نشان داد که افزودن آنزیم فیتاز تاثیر معنی داری بر افزایش وزن بدن، مصرف خوراک و ضریب تبدیل خوراک به اضافه وزن در سنین 10-24 و 24-42 روزگی و همچنین درصد قسمت های مختلف لاشه جوجه های گوشتی نداشت. تیمارهای دارای آنزیم فیتاز در کل دوره پرورش منجر به مصرف خوراک کمتری شدند. همچنین در فاز میانی دوره پرورش تیمارهای حاوی آنزیم فیتاز به صورت عددی ضریب تبدیل کمتری را نسبت به سایر تیمارها نشان دادند. اثر متقابل سطح سبوس برنج و آنزیم فیتاز بر اضافه وزن جوجه ها در سن 24-10 روزگی معنی دار شد (05/0>p). به طوریکه افزودن آنزیم فیتاز در جیره های بدون سبوس برنج منجر به اضافه وزن بیشتری نسبت به تیمار های دارای سبوس برنج شد. کلمات کلیدی: سبوس برنج ، آنزیم فیتاز ، میاندان ، پسدان ، جوجه گوشتی