نام پژوهشگر: هادی تقی پوران
هادی تقی پوران کیقباد شمس
در تحقیق حاضر زئولیت نوع zsm-5 با استفاده از پودر خاکستر حاصل از پوست پسته سنتز شد. از این پودر به عنوان منبع تامین سیلیس و آلومینیوم مورد نیاز برای سنتز زئولیت استفاده شد. برای تهیه این پودر 3 دورریز پوست پسته، پوست میوه نارگیل و پوست درخت خرما مورد استفاده قرار گرفت. پودرها با استفاده از عملیات سوزاندن در دو مرحله برای پوست پسته در کوره ای با سوخت گاز مایع به مدت 8 ساعت و سپس در کوره اکتریکی در دمای c? 800 و زمان 24 ساعت، پوست درخت خرما در دمای c? 800 و زمان 10 ساعت و برای پوست میوه نارگیل در دمای c? 1000 و زمان 26 ساعت در کوره الکتریکی به دست آمدند. به منظور تعیین درصد ترکیبات موجود در پودرها، آنها تحت آنالیز xrf قرار گرفتند. نتایج آنالیز بیانگر این مطلب است که ترکیب اکسیدهای موجود در دو پودر به دست آمده از خاکستر پوست پسته و پوست نارگیل تقریبا مشابه یکدیگر هستند. نسبت sio2/al2o3 در پودر پوست پسته برابر با 1/3 و در پودر پوست نارگیل 25/2 بود. برای حذف ناخالصی ها و ترکیبات اضافی در پودر خاکستر پوست پسته، این پودر با مقادیر مختلف هیدروکلریدریک اسید m 1 شستشو داده شد و پودرهای نهایی مجددا تحت آنالیزی xrf قرار گرفتند. با مقایسه نتایج xrf پودر اولیه (p-1)، پودرهای حاصل از اسیدشویی با مقادیر مختلف اسید(نمونه-های p-2، p-3 و p-4) مشخص می شود که بیشتر اکسیدهای فلزی موجود در پودر خاکستر پوست پسته را با توجه به میزان اسید می توان حذف کرد. نتایج نشانگر این مطلب بود که %60 وزنی از ناخالصی ها در طی عملیات اسیدشویی برای پودر p-2، 2/94% از ناخالصی ها در پودر p-3 و 5/99 از ناخالصی ها در پودر p-4 حذف شدند، درصد اکسید سیلیس از 5/6 به 2/17 درصد و آلومینیوم از 1/2به 0/7 درصد بعد از اسیدشویی در پودر p-2 درصد اکسید سیلیس از 5/6 به 3/23 درصد و آلومینیوم از 1/2به 0/13 درصد بعد از اسیدشویی در پودر p-3 افزایش پیدا کرد. این پودرها به عنوان ماده اولیه برای سنتز زئولیت استفاده شدند، که البته برای جبران کمبود میزان سیلیس از محلول سدیم سیلیکات استفاده شد. در این تحقیق زئولیت zsm-5 با دو نسبت مولی سیلیس به آلومینیوم 80 و 170 سنتز شد. برای تعیین بلورینگی، ساختمان بلورها و خلوص فازهای موجود، زئولیت ها تحت آنالیزهای xrd، sem و edx قرار گرفتند و نمونه با نسبت مولی 80 به دلیل دارا بودن فازهای آمورف کمتر، برای انجام تست های جذب مورد استفاده قرار گرفت. مقایسه نتایج xrd نمونه های تولیدی با استفاده از خاکستر پوست پسته بیانگر این مطلب بود که استفاده از پودر p-3 به دلیل ناخالصی کمتر سبب تولید زئولیتی با بلورینگی بهتری شد. برای انجام آزمایشات جذب ، مقادیرجذب هیدروکربن های حلقوی بنزن و تولوئن روی بستر زئولیتی انجام گرفت. برای انجام این آزمایش ها از بخارات خالص این هیدروکربن ها در گاز همراه هوا استفاده شد و نتایج با نمونه شاهد مقایسه گردید. نتایج بیانگر این هستند که در دقایق آغازین، جذب بنزن و تولوئن در نمونه شاهد با سرعت بیشتری انجام می پذیرد.