نام پژوهشگر: غلامرضا مهدوی رجاء

نقش ناتو در تامین امنیت انرژی اروپا پس از جنگ سرد
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی و اجتماعی 1390
  غلامرضا مهدوی رجاء   طاهره ابراهیمی فر

امروزه انرژی و تامین آن بعنوان یکی از شاخص های تولید قدرت وتامین امنیت برای واحدهای سیاسی مطرح است. موضوع انرژی به دلیل نقش تعیین کننده ای که در اقتصاد جهانی دارد همواره یکی از موضوعات مورد توجه کشورها بوده است. در این فرآیند به طور تاریخی کشورهای دارای منابع انرژی و کشورهای طالب انرژی هر یک به گونه ای بخش عمده ای از ظرفیت و توانمندیهای سیاست خارجی خود را صرف تولید ? توزیع و تضمین امنیت انرژی ساخته اند . برهمین اساس در طول دوران معاصر همواره جهان غرب و مشخصا" اروپا به دلیل وابستگی به انرژی تلاش نموده ضریب امنیت این منبع حیاتی قدرت را تامین نماید. در این بین ناتو بعنوان یک پیمان امنیتی و نظامی برخاسته از اراده دول غربی و اروپایی درشرایط نوین بین المللی پسا جنگ سرد و بازتعریف از وظایف و ماموریت های خود نسبت به موضوع تامین و تضمین امنیت انرژی برای جهان غرب و اروپا توجه جدی نشان داده و آن را بعنوان یکی از دستورکارهای جدید خود قرار داده است. براین اساس از یک منظر اهمیت تحقیق به جهت جایگاه ارزشمند ? حساس و راهبردی انرژی در جهان معاصر می باشد. چرا که انرژی بعنوان قوای محرکه و ضامن بقاء حرکت کشورها و شاخص تعیین کننده امنیت واحدهای سیاسی نقش ایفاء می کند و از منظر دیگر دنیای صنعتی غرب و مشخصا" اروپا بعنوان مصرف کنندگان اصلی انرژی نگران تامین این ماده و منبع حیاتی هستند. مساله امنیت انرژی پس از آن برای اروپا و ناتو در اولویت قرار گرفت که روسیه به طور موقت جریان گاز به اوکراین را در ماه ژانویه سال 2006 قطع کرد کا ناشی از اختلافی بر سر بهای گاز بود. از این رو در راستای تامین این هدف یعنی تامین و تضمین امنیت زیرساخت های انرژی و مسیرهای انتقال آن به سرزمین های مقصد ? اروپا از هر اهرم و ابزاری جهت تامین این هدف بهره برداری نموده است. ناتو در قالب سازوکار امنیتی و نظامی جهان غرب درشرایط نوین بین المللی و منطقه ای دربازتعریف اهداف و ماموریت های خود تامین امنیت انرژی و مسیرهای انتقال آن به سمت کشورهای مقصد را در دستور کار خود قرارداده است.