نظامی گنجوی از بزرگترین شاعران وادبای قرن ششم می‏باشد.وی‏ یکی از کسانی است که انسان همواره محور وموضوع اصلی آثارش می باشد.چنین به نظر می رسد که او علاوه بر بعد شاعری، توانسته است ابعاد روان شناختی شخصیت های شعری اش را به بهترین وجه به چالش بکشد.اوخود یک انسان است و دغدغه های انسانی و پرداختن به آنها همواره از مهمترین اهداف وی می باشدو به عنوان یک روانشناس ادیب توانسته است در اشعارش به حالات مختلف روحی انسان از جمله غم، شادی، یاس ، امید و ... بپردازد.او به عنوان یک شاعرآگاه به درون و روح و روان انسانی،ابعاد روحی و ویژگی های ظاهری و باطنی انسان را به چالش کشیده است . مهمترین نتایج بدست آمده در این تحقیق را می توان در سه مورد زیر خلاصه کرد: 1.نظامی علاوه بر تسلط به ادبیات همواره مطالعات گسترده ایی در علم روان کاوی داشته است. 2.محوری ترین موضوع آثار نظامی، انسان و دغدغه های وجودی اوست که آثارش نشانگر چالش های شخصیت ظاهر و باطن انسان در تقابل با هم است. 3.غم و شادی و یاس و اندوه که مهمترین دغدغه ی هر انسانی را تشکیل می‏دهد، از مظامین اصلی شعر نظامی است که وی همواره علل ایجاد غم و اندوه را محدودیت و مشکلات انسانی دانسته و همیشه سعی در کاهش و برطرف کردن غم و ایجاد مسرت و شادی برای مردم داشته است.