چکیده : انفاق یعنی بخشیدن مال و ... در راه خدا ، این واژه از نظر قرآن دارای معنا و مفهوم گسترده ای است و امور معنوی از جمله انفاق علم ، جان ، جاه و قدرت را نیز در بر می گیرد. واژه ها و تعبیرهای دیگر از قبیل : صدقه ، زکات ، احسان بّر، اعطاء ایتاء ، اطعام ، قرض الحسنه و ... نیز در حوزه معنایی انفاق بکار رفته اند. اهمیت انفاق به اندازه ای است که قرآن مجید، در بیش از هشتاد آیه بدان پرداخته است. قرآن سیمای پرهیزگاران را بیان می کند، یکی از اوصاف نیک آنان را انفاق کردن ذکر کرده؛ تا آنجا که در اولین آیات قرآن، خداوند انفاق را صفت بارز متقین بیان می کند. در روایات اسلامی نیز، بر این مسئله تاکید بسیار شد و ائمه اطهار همواره کلام و در عمل به ترویج آن پرداخته اند. همه افراد در هر قشری اعم از فقیر و غنی موظف به انجام این تکلیف الهی هستند. چنانکه در انجیل حضرت عیسی (ع)، بارها کمک به فقرا و نیازمندان را مورد تاکید قرار می دهد. و موسی (ع) نیز در تورات از پیروان خود می خواهد بخشی از بهترین اموال و دسترنجشان را برای فقرا باقی بگذارند البته در هر سه کتاب آسمانی به پرهیز از افراط و تفریط سفارش و رعایت اعتدال تاکید شده و اصولی همچون انفاق بدون منت، پنهانی، برای رضاء و محبت خداوند مورد تأکید قرار گرفته و بیان شده مالی که به مستمندان داده می شود باید از بهترین اموال انتخاب شود بنابراین این انفاق، مستحق رحمت خداوند بوده و پاداش های فراوانی بدنبال خواهد داشت که مهمترین آنها نجات از دوزخ و سعادت اخروی است. کلمات کلیدی : انفاق ، قرآن ، تورات ، انجیل، انفاق مالی

موضوع این تحقیق، تفسیر تطبیقی روایی سوره های جاثیه و احقاف از دیدگاه مهمترین تفاسیر شیعه و اهل سنت می باشد و روش آن کتابخانه ای است. در این پژوهش روایات دو تفسیر گرانقدر نورالثقلین و الدرالمنثور به عنوان محور بحث قرار گرفته و مطالب در پنج فصل سامان پذیرفته است. در این پژوهش پس از بیان مفاد ظاهری آیات سوره های جاثیه و احقاف از دیدگاه مفسران امامیه و بیان مفاد روایی آیات از تفسیر نورالثقلین و الدر المنثور، به مقایسه مفاد ظاهری با مفاد روایی و همچنین بیان افتراقات روایات تفسیری فریقین پرداخته شده است. گونه شناسی روایات تفسیری و برسی آسیبهای اسنادی روایات معصومان در این دو تفسیر، همچنین بیان آموزه های هدایتی این دو سوره بر اساس آیات و روایات ذیل آن، بخشهای دیگر این پ‍‍ژهش می باشد. در بررسی روایات این دو تفسیر مشخص گردید که از مجموع 71 روایت نقل شده ذیل این دو سوره در تفسیر نورالثقلین، تنها تعداد 12 روایت قول یا رأی تفسیری مفسران می باشد و سایر روایات از معصومان صادر گردیده است که از بین آنها روایات صادر شده از امام صادق(علیه السلام) نسبت به سایر معصومان، از فراوانی بیشتری برخوردار می باشد. در صورتی که از مجموع 179 روایت نقل شده در الدرالمنثور تنها 18 روایت از قول پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله) و اهل بیت عصمت و طهارت(علیهم السلام) نقل گردیده است وسایر روایات، اقوال صحابه و تابعان می-باشد که از بین آنها بیشترین روایت از قول ابن عباس نقل گردیده است. همچنین در این پژوهش پس از شناسایی گونه های روایات تفسیری، مشخص گردید که گونه تفسیری نسبت به سایر گونه ها از فراوانی بیشتری برخوردار است. در بررسی آسیبهای اسناد روایات معصومان، بیشترین آسیب، در تفسیر نورالثقلین آسیب ارسال و در تفسیر الدرالمنثور، ضعف راوی می باشد که دامنگیر اسناد روایات گردیده است. وپس از اکتشاف آموزه های هدایتی این دو سوره معلوم گردید که آموزه های اجتماعی این دو سوره دارای بیشترین فراوانی، وآموزه های فقهی دارای کمترین فراوانی هستند.