نام پژوهشگر: مهناز آشنایی
مهناز آشنایی بهروز جعفرپور
ویروس خراشک حلقوی میخک (carnation etched ring virus, cerv)، یکی از اعضای جنس caulimovirus و از خانواده caulimoviridae می باشد. ژنوم ویروس بصورت dna دورشته ای به طول هشت کیلوباز بوده وناقل آن شته سبز هلو (myzus persicae) می باشد. به منظور شناسایی این ویروس در سال های زراعی 1389 و 1388 از گلخانه های میخک (dianthus caryophyllus)و قرنفل (dianthus barbatus) استان های خراسان رضوی (شهرستان های مشهد، نیشابور، چناران، سبزوار) و خراسان شمالی (شهرستان های بجنورد و شیروان) نمونه برداری انجام شد. تعداد 254 نمونه شامل میخک، قرنفل و علفهای هرزی که دارای علائمی نظیر لکه ها و خطوط کلروزیا نکروز، ابلقی یا حتی بدون علائم بودند، جمع آوری شدند. در آزمایشگاه به منظور ارزیابی وجود ویروس در نمونه های مشکوک، آزمون سرولوژیکی das-elisa انجام شد. نتایج نشان داد که 54 نمونه (شامل میخک و قرنفل) از 254 نمونه، آلوده به این ویروس بودند. به منظور تکثیر ویروس، بر روی گیاهان محکsaponaria vaccaria cv. pink beauty و silen armeriaو dianthus caryophyllus cv.joker مایه زنی انجام شد. در آزمون pcr پس از بکار بردن جفت آغازگرهای اختصاصی برای نواحی حفاظت شده از ژن پروتئین پوششی و ژن پروتئین حرکتی ویروس خراشک حلقوی میخک، به ترتیب قطعاتی در اندازه تقریبی1500 و 1000جفت باز تکثیر شدند. رسم درخت فیلوژنی برای ژن پروتئین پوششی و ژن پروتئین حرکتی ویروس cerv با استفاده از نرم افزار mega و بکارگیری روش neighbor joining نشان داد که در مورد ژن پروتئین پوششی شباهت ایزوله ایرانی در سطح نوکلئوتیدی و آمینواسیدی به ترتیب با ایزوله هلند 9/98% و 3/99% و با ایزوله هند به ترتیب 3/98% و 6/98% می باشد. همچنین در مورد ژن پروتئین حرکتی شباهت ایزوله ایرانی در سطح نوکلئوتیدی و آمینواسیدی با ایزوله هلند به ترتیب 7/97% و 6/99% و با ایزوله هند به ترتیب 1/96% و 9/98% نشان داده شد. این اولین گزارش از مطالعات مولکولی درباره ویروس خراشک حلقوی میخک در ایران است.