چکیده هدف اصلی از پژوهش حاضر "تحلیل محتوای کتاب فارسی اول ابتدایی بر اساس عوامل خلاقیت گیلفورد" بوده است. بر این اساس جامعه آماری محتوای کتاب فارسی تعین گردیده است و ابزار و اندازه گیری، محتوای دو کتاب فارسی یعنی کتاب بخوانیم و بنویسیم و فرم محقق ساخته می باشد. به منظور تحلیل محتوا از روش واحد ثبت در زمینه استفاده شده است و با استفاده از جداول، فراوانی و درصد به توصیف و تحلیل داده ها پرداخته شده است. روایی ابزار اندازه گیری از طریق فرمول اسکات و با روش ضریب توافق متخصصان به میزان 90% توافق و پایایی ابزار بر اساس روش ضریب توافق زمانی طی 3ماه متوالی با استفاده از فرمول هم بستگی پیرسون و نرم افزار spss انجام پذیرفت. تحلیل و تفسیر داده ها بر اساس شاخص های آمار توصیفی و از فرمول آزمون تفاوت فراوانی با اتکا بر فرمول کای اسکو ئر (خی دو ) تک متغیر مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج این پژوهش نشان داد که: بیشتر محتوای کتاب فارسی "بخوانیم و بنویسم" پایه اول ابتدایی در حافظه شناختی قرار دارد و در مقایسه با آن، به سطح تفکر واگرا کمتر توجه شده است. در ضمن بر این اساس: نتایج به دست آمده در زمینه فعالیت ها و تمرینات هر دو کتاب؛ نشان داده است که این فعالیت ها بیشتر در دو سطح حافظه شناختی و تفکر هم گرا بوده و سطح تفکر واگرا از تناسب کمترین برخوردار بوده است. با توجه به اهمیت تصاویر و دست ورزی ها باید یادآور شد که در مقوله دست ورزی و تصاویر هر دو کتاب بیشتر به سطح حافظه شناختی توجه شده است و در سطح تفکر هم گرا به چند مورد نادر و در مورد تفکر واگرا و ارزشیاب نمونه خاصی عنوان نگردیده است. در ضمن باید توجه داشت که: محتوا و تمرینات و فعالیت ها، دست ورزی ها و تصاویر بیشتر در یکی از عوامل ذهنی گیلفورد (روانی) طراحی گردیده است و به عوامل دیگر واگرایی یعنی اصالت و انعطاف پذیری توجه کمتری شده و فراوانی آنها در محتوای کتاب از تناسب مناسبی برخوردار نمی باشد.