مکتب اسلام به عنوان مکتبی جامع و جامع نگر برای سلامتی روح وروان انسان اهمیّتی فوق العاده قائل است و نهج البلاغه به عنوان برترین کتاب که به عنوان اخ القرآن (برادر قرآن ) نام یافته است برخاسته از روح با عظمت امیرالمومنین علی علیه السلام تربیت یافته مکتب وحی است. نظاره برانسان از جانب نهج البلاغه نگاهی الهی گونه است و نشان از شناختی الهی دارد. واز این جانب است که می توان به شناخت ویژگی های روان شناسانه این اشرف مخلوقات پرداخت وآن را مورد کنکاش قرار داد. این پژوهش با تبیین مفاهیم روان شناسی روز وآنچه در سخنان امام علی علیه السلام است، چنین فرضیه ای را مطرح نموده است که «نهج البلاغه مشتمل بربسیاری از مباحث روان شناسی مانند شخصیت، مشاوره، تفاوتهای فردی، بهداشت روان، واصول روشهای تربیت واصلاح روان می باشد.» و به دنبال آن، این نوشتار مشتمل بر پنج فصل سازمان دهی شده که فصل اوّل: به بیان کلیّات و فصل دوّم: روان شناسی و محور های مهم آن. و فصل سوّم: نهج البلاغه و محورهای مهم آن و فصل چهارم: به مقوله هاو مفاهیم روان شناختی در نهج البلاغه و روان شناسی روز. و فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات پرداخته شده است. یافته ها مبیّن این است، وقتی در باره انسان وویژگی های روانی، شخصیّتی او از دیدگاه هایی از جنس مادیگری مطرح گردیده، لذا کسب اطلاعات مطمئن ومورد اعتماد در باره حقیقت وجودی انسان ، بهره بردن واستفاده از منابع دینی یعنی قرآن واحادیث موثّق از ائمه معصومین بخصوص امام علی علیه السلام است. براین اساس می توان گفت، که دیدگاه های موجود در روان شناسی علمی، در سخنان معصومین وامام علی علیه السلام وجود دارد. و علم روز(روان شناسی) استفاده بسیار زیادی از دیدگاه های ائمه معصومین علیهم السلام برده است.