نام پژوهشگر: جواد امیدوار

برآورد تبخیر و تعرق واقعی با استفاده از الگوریتم متریک و سنجنده استر
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده کشاورزی 1390
  جواد امیدوار   صالح ارشد

چکیده برآورد تبخیر و تعرق به عنوان یکی از عوامل موثر در مدیریت منابع آب و کشاورزی بسیار ضروری می باشد. روش های مختلفی برای این کار وجود دارد که به فراخور دقت مورد نیاز در برآورد و نوع کاربرد، مورد استفاده قرار می گیرد. اخیراً روش های مبتنی بر استفاده از تصاویر ماهواره ای مورد توجه پژوهشگران می باشد که گمان می رود دقت بیشتری برای مطالعه ی تبخیر و تعرق در مقیاس منطقه ای و مزرعه ای داشته باشند. در این تحقیق کارایی یک روش نسبتاً جدید به نام متریک در برآورد تبخیر و تعرق واقعی (etact) بر روی سه محدوده کشاورزی واقع در مجاورت ایستگاه های سینوپتیک مشهد، گلمکان و قوچان مورد بررسی قرار گرفته است. برای انجام این کار از تصاویر سنجنده استر استفاده شد. همچنین تفاوت های مدل سبال و متریک با یکدیگر مورد بررسی قرار گرفت. با استفاده از این مدل ها، شارهای سطحی برای هر پیکسل تصویر ماهواره ای، محاسبه و مقدار تبخیر و تعرق واقعی به صورت باقی مانده معادله توازن انرژی در سطح برآورد گردید. نتایج نشان داد که الگوریتم سبال نسبت به الگوریتم متریک دارای 08/27 % فرو برآورد در مقدار تبخیر و تعرق واقعی روزانه می باشد. علت اصلی این اختلاف، استفاده از معادلات متفاوت در محاسبه ی ضریب شفافیت اتمسفری و شار گرمای خاک است. براساس مطالعه انجام شده، مقادیر ts و lai بیشترین تأثیر را در ایجاد این اختلاف داشتند. بنابراین لازم است در زمینه برآورد ts و شاخص های پوشش گیاهی و همچنین شار گرمای خاک مطالعات بیشتری انجام شود. همچنین بر اساس نتایج به دست آمده، هر دو مدل می توانند مقدار تبخیر و تعرق واقعی را در مقیاس مزرعه به خوبی برآورد نمایند. واژه های کلیدی : بیلان انرژی، تبخیر و تعرق واقعی، سبال، سنجش از دور و متریک