نام پژوهشگر: زهره عبدالهیان دهکردی
زهره عبدالهیان دهکردی افشین هنربخش
با توجه به نقش بی بدیل آب به عنوان یک عنصر حیاتی، کنترل و استفاده بهینه از منابع آبی موجود اهمیت به سزایی دارد. معضل سیلاب به عنوان یکی از بلایای طبیعی، هر ساله حجم عظیمی از آب را هدر می دهد؛ از این رو مطالعه برآورد سیلاب به عنوان یکی از مهمترین بخش های پروژه های منابع آب و هیدرولوژی مطرح می باشد. یکی از مناسب ترین روش ها جهت ارزیابی وضعیت آبی حوزه های آبخیز فاقد آمار، استفاده از آبنمود واحد مصنوعی و به ویژه نوع لحظه ای آن می باشد. به دلیل عدم انجام مطالعه در مورد عملکرد مدل های تبدیل لاپلاس، h2u مرتبط با نش و h2u در تهیه آبنمود های واحد لحظه ای حوزه های آبخیز ایران، مطالعه حاضر در حوزه های آبخیز بازفت، جونقان و خانمیرزا از توابع استان چهارمحال و بختیاری پیشنهاد گردید. برای این منظور از 10 رخداد متناظر بارش-رواناب برای هر یک از حوزه های آبخیز استفاده شد که مدل تبدیل لاپلاس با استفاده از باران موثر و زمان تأخیر، مدل h2u مرتبط با نش به کمک گشتاورهای باران موثر و رواناب مستقیم و مدل h2u با استخراج پارامترهای رتبه حوزه آبخیز و میانگین زمان پیمایش حوزه های آبخیز اجرا شد؛ سپس با تبدیل آبنمود های واحد لحظه ای به دست آمده از مدل ها به آبنمود های رواناب مستقیم، امکان مقایسه آن ها با آبنمود های مشاهده ای فراهم گردید. با انجام مقایسه آماری آبنمودها مشخص شد که مدل های h2u مرتبط با نش، تبدیل لاپلاس و h2u به ترتیب با میانگین مطلق خطای نسبی 3/0، 37/0 و 51/0 جهت شبیه سازی آبنمودهای مشاهداتی از دقت بیشتری برخوردار بوده که ارزیابی ظاهری و ضریب کارایی نش-ساتکلیف نیز این اولویت بندی را تأیید می کنند. همچنین حوزه های آبخیز بازفت، خانمیرزا و جونقان به ترتیب با مقادیر میانگین مطلق خطای نسبی 31/0، 41/0 و 46/0 از نظر میزان دقت برآورد ویژگی های آبنمودهای رواناب مستقیم هر سه مدل در اولویت هستند. به طور کلی مدل های مورد مطالعه، زمان پایه رخدادهای مورد بررسی را نسبت به سایر خصوصیات آبنمود با دقت بیشتری برآورد نمودند.